ভাৰতত আৱিষ্কাৰ নতুন ব্লাড গ্ৰুপ, জানিবলৈ পঢ়িব।
(লেখক: অপূৰ্ব দাস)
চিকিৎসা জগতত আলোড়নৰ সৃষ্টি কৰা ভাৰতৰ কৰ্ণাটক ৰাজ্যৰ পৰা ওলাই আহিছে এক ডাঙৰ আৰু ঐতিহাসিক খবৰ। ইয়াত এগৰাকী মহিলাৰ তেজ পৰীক্ষাৰ সময়ত এটা তেজৰ গোট পোৱা গৈছে যিটো এতিয়ালৈকে পৃথিৱীৰ কোনো ঠাইতে ৰেকৰ্ড কৰা হোৱা নাছিল। এই নতুন ব্লাড গ্ৰুপটোক "CRIB antigen blood group" (CRIB Blood Group) বুলি কোৱা হয় আৰু এই আৱিষ্কাৰ ৰক্তবিজ্ঞান আৰু ইমিউন'হেমেট'লজীৰ জগতখনত এক নতুন আৱিষ্কাৰ।
• এই তেজৰ গোটটো কেনেকৈ আৱিষ্কাৰ হ’ল?
কৰ্ণাটকৰ কোলাৰ জিলাৰ এগৰাকী ৩৮ বছৰীয়া মহিলাৰ চিকিৎসা পৰীক্ষাৰ সময়ত এই বিৰল আৱিষ্কাৰ পোহৰলৈ আহে। মহিলাগৰাকীক হৃদযন্ত্ৰ বন্ধ হৈ স্থানীয় চিকিৎসালয়ত ভৰ্তি কৰোৱা হয়। চিকিৎসা প্ৰক্ৰিয়াৰ সময়ত যেতিয়া চিকিৎসকে তাইৰ ব্লাড গ্ৰুপ জানিবলৈ তেজৰ নমুনা পঠিয়াইছিল, তেতিয়া ওলোৱা ৰিপৰ্টটোৱে সকলোকে আচৰিত কৰি তুলিছিল।
স্বাভাৱিক তেজৰ পৰীক্ষাৰ পদ্ধতিৰে তেজৰ গোটটো চিনাক্ত কৰিব পৰা নগ’ল, আৰু বিশেষজ্ঞসকলে তেজৰ গোটটোৰ গঠনত কিছুমান ভিন্ন উপাদান বিচাৰি পায়। ইয়াৰ পিছত এই তেজৰ নমুনাটো ৰটাৰী বেংগালুৰু টিটিকে ব্লাড চেণ্টাৰলৈ প্ৰেৰণ কৰা হয়, য’ত প্ৰায় ১০ মাহ ধৰি ইয়াৰ ওপৰত বৈজ্ঞানিক গৱেষণা কৰা হয়। এই গৱেষণাৰ অন্তত এই সিদ্ধান্ত লোৱা হ’ল যে মহিলাগৰাকীৰ তেজৰ গ্ৰুপ এতিয়ালৈকে বিশ্বত জনাজাত কোনো তেজৰ গ্ৰুপৰ সৈতে মিল নাই।
• চি আৰ আই বিৰ অৰ্থ কি?
নতুনকৈ আৱিষ্কৃত তেজৰ গোটটোৰ নাম "CRIB" ৰখা হৈছে, যিটো আচলতে চাৰিটা আখৰৰ সংক্ষিপ্ত ৰূপ।
ইয়াক তলত দিয়া ধৰণে সম্প্ৰসাৰিত কৰা হৈছে:
CR = Cromer: এইটো এটা প্ৰধান তেজৰ গোট ব্যৱস্থা য’ত ইতিমধ্যে বহু ধৰণৰ এন্টিজেন আৱিষ্কাৰ হৈছে।
IB = ভাৰত ( India ) , বাংগালুৰু ( Bangaluru ): এই আৱিষ্কাৰ ভাৰতত, বিশেষকৈ বাংগালুৰুত হোৱাৰ বাবে এই ঠাইখনো ইয়াৰ লগত সংযোজন কৰা হ’ল।
এইদৰে "CRIB" নামটোৱে ক্ৰ'মাৰ ইণ্ডিয়া বাংগালুৰুক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে, যিটো ভাৰতৰ বিজ্ঞান আৰু চিকিৎসা ক্ষেত্ৰৰ বাবে গৌৰৱৰ বিষয়।
• তেজৰ গোট কিয় ইমান গুৰুত্বপূৰ্ণ?
তেজৰ গোটটো জানি লোৱাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ কাৰণ তেজ সঞ্চালন, অংগ প্ৰতিস্থাপন, আৰু গৰ্ভাৱস্থাৰ দৰে ক্ষেত্ৰত ৰোগীজন কোনটো তেজৰ প্ৰকাৰৰ লগত মিল আছে সেইটো জনাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। ভুল তেজৰ গ্ৰুপ ট্ৰান্সফিউজ কৰিলে শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাত অসুবিধা হ’ব পাৰে আৰু মাৰাত্মক হ’ব পাৰে।
গতিকে যেতিয়া এটা নতুন তেজৰ গোটৰ উন্মেষ ঘটে, তেতিয়া ইয়াক বৈজ্ঞানিকভাৱে বুজি পোৱা আৰু নথিভুক্ত কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ যাতে ভৱিষ্যতে একেধৰণৰ ৰোগীক চিনাক্ত কৰি সঠিকভাৱে চিকিৎসা কৰিব পৰা যায়।
• বিশেষজ্ঞসকলে কি কৈছে?
এই গুৰুত্বপূৰ্ণ আৱিষ্কাৰৰ আঁৰত মূল অৱদানকাৰী ৰটাৰী বেংগালুৰু TTK ব্লাড চেণ্টাৰৰ সৈতে জড়িত ডাঃ লাঞ্জনিয়া মাথুৰে কয় যে এই ৰক্ত গোটটো ক্ৰ’মাৰ ব্লাড গ্ৰুপ ব্যৱস্থাৰ অংশ, কিন্তু ইয়াত এটা নতুন এন্টিজেন পোৱা গৈছে যিটো আগতে কোনো মানুহৰ তেজত দেখা পোৱা নাছিল।
তেওঁ লগতে কয় যে এই আৱিষ্কাৰৰ লগে লগে ভাৰতে চিকিৎসা ক্ষেত্ৰখনত এক নতুন উচ্চতাত উপনীত হৈছে। এনে আৱিষ্কাৰ কেৱল বৈজ্ঞানিক দৃষ্টিকোণৰ পৰাই গুৰুত্বপূৰ্ণ নহয়, বিশ্ব চিকিৎসা সমাজলৈ নতুন তথ্য আৰু সমাধানো প্ৰদান কৰে।
• বিৰল ৰক্তদাতাৰ পঞ্জীয়নও আৰম্ভ হ’ল
এই উপলক্ষে ৰটাৰী বাংগালুৰু TTK ব্লাড চেণ্টাৰে আন এক প্ৰশংসনীয় পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে। তেওঁলোকে আৰম্ভ কৰিছে Rare Blood Donor Registry। ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে বিৰল তেজৰ গোট থকাসকলৰ ৰেকৰ্ড ৰখা যাতে কোনো ৰোগীক যেতিয়া এনে তেজৰ প্ৰয়োজন হয় তেতিয়া তেওঁলোকে সোনকালে সহায় লাভ কৰিব পাৰে।
পঞ্জীয়নৰ জৰিয়তে ভৱিষ্যতে চি আৰ আই বিৰ দৰে অনন্য আৰু বিৰল তেজৰ গ্ৰুপ থকা ৰোগীৰ চিকিৎসা সহজ হ’ব। ডাঃ মাথুৰে কয় যে ইয়াৰ পূৰ্বেও তেওঁ বিৰল ব্লাড গ্ৰুপৰ বহু ৰোগীক সহায় কৰিছে।
• এই আৱিষ্কাৰ সমগ্ৰ বিশ্বৰ বাবে কিয় গুৰুত্বপূৰ্ণ?
পৃথিৱীত সাধাৰণতে চাৰিটা প্ৰধান তেজৰ গোট (A, B, AB, O) আৰু ইয়াৰ Rh কাৰক (Positive বা Negative) সম্পৰ্কে তথ্য দিয়া হয়, কিন্তু বাস্তৱত ৩০ টাতকৈও অধিক ৰক্ত গোটৰ ব্যৱস্থা আছে য’ত বহু ধৰণৰ এন্টিজেন পোৱা যায়।
CRIB এন্টিজেনৰ আৱিষ্কাৰে এই ৰক্ত গোটৰ ব্যৱস্থাসমূহৰ তালিকাত নতুন নাম সংযোজন কৰিছে। অৰ্থাৎ এতিয়া স্বাভাৱিক পৰীক্ষাৰ দ্বাৰা তেজৰ গ্ৰুপ নিৰ্ণয় নোহোৱা ক্ষেত্ৰত চিকিৎসক আৰু বিজ্ঞানীসকল অধিক সতৰ্ক হ’ব।
ভাৰতত CRIB এন্টিজেন ব্লাড গ্ৰুপৰ আৱিষ্কাৰ কেৱল এগৰাকী মহিলাৰ তেজৰ সীমাবদ্ধ নহয়, কিন্তু সমগ্ৰ চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ বাবে ই এক নতুন অধ্যায়। এই আৱিষ্কাৰে ভাৰতক গৌৰৱ অনুভৱ কৰাই নহয় সমগ্ৰ বিশ্বৰ চিকিৎসা বিজ্ঞানীসকলকো অনুপ্ৰাণিত কৰে যে মানৱ শৰীৰৰ বহু ৰহস্য এতিয়াও সমাধান নোহোৱাকৈয়ে আছে।
এনে আৱিষ্কাৰে ভৱিষ্যতে চিকিৎসা পদ্ধতি অধিক উন্নত কৰি তুলিব আৰু বহুতো গুৰুতৰ ৰোগৰ চিকিৎসাত সহায় কৰিব। এই ঘটনাই এইটোও দেখুৱাইছে যে ভাৰতৰ চিকিৎসা বিজ্ঞানেও এতিয়া বিশ্ব পৰ্যায়ত নিজৰ নাম উজলাই তুলিছে।
