বৃক্কৰ বাবে উপকাৰী আৰু ক্ষতিকাৰক খাদ্য
( অপূৰ্ব দাস )
বৃক্ক হৈছে আমাৰ শৰীৰৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অংগ, ই তেজ বিশুদ্ধ কৰা, অতিৰিক্ত পানী আৰু বিষাক্ত পদাৰ্থ আঁতৰোৱা আৰু শৰীৰত পানীৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ বাবে দায়বদ্ধ। সমগ্ৰ শৰীৰৰ সঠিক কাম-কাজৰ বাবে সুস্থ বৃক্ক অতি প্ৰয়োজনীয়। স্বাস্থ্যসন্মত খাদ্যই বৃক্কক দীৰ্ঘম্যাদী সুৰক্ষাত সহায় কৰিব পাৰে। এই লেখাটোত আপুনি জানিব পাৰিব কোনবোৰ খাদ্য কিডনীৰ বাবে উপকাৰী আৰু কোনবোৰ খাদ্য পৰিহাৰ কৰিব লাগে।
◽বৃক্কৰ বাবে উপকাৰী খাদ্য :
(১) পানী
বৃক্কৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে পানী অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। গোটেই দিনটো পৰ্যাপ্ত পৰিমাণে পানী খালে বিষাক্ত পদাৰ্থবোৰ ওলাই যোৱাত সহায় কৰে আৰু বৃক্কৰ ওপৰত অতিৰিক্ত চাপ ৰোধ কৰে। সাধাৰণতে দৈনিক ৮–১০ গিলাচ পানী খোৱাটো উপকাৰী যদিও এই পৰিমাণ ঋতু আৰু ব্যক্তিজনৰ স্বাস্থ্যৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে। নাৰিকলৰ পানীও অতি উত্তম।
(২) সতেজ ফল (কম পটাছিয়ামযুক্ত)
বিশেষকৈ পটাছিয়াম কম হ’লে কিছুমান বিশেষ ফল বৃক্কৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে অত্যন্ত উপকাৰী।
ফল - আপেল, নেমু, আঙুৰ, ষ্ট্ৰবেৰী, ব্লুবেৰী, ডালিম (সীমিত পৰিমাণত) । এই ফলবোৰত প্ৰচুৰ পৰিমাণে এন্টিঅক্সিডেন্ট থাকে আৰু প্ৰদাহ কমোৱাত সহায় কৰে।
(৩) সেউজীয়া শাক-পাচলি (কম পটাছিয়ামযুক্ত )
যদিও কিছুমান শাক-পাচলিত পটাছিয়ামৰ পৰিমাণ বেছি, তথাপিও বৃক্কৰ বাবে নিৰাপদ বহুতো বিকল্প আছে: ফুলকবি, তিঁয়হ, পানী লাউ, বীন, কোমোৰা, লাই শাক, মানিমুনি ইত্যাদি। এই শাক-পাচলিবোৰে বৃক্ক বিষমুক্ত কৰি শৰীৰত পুষ্টিকৰ উপাদানৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাত সহায় কৰে।
(৪) ওটছ আৰু দালিয়া
ইয়াত প্ৰচুৰ পৰিমাণে আঁহ থাকে আৰু মধ্যমীয়া পৰিমাণৰ প্ৰটিন আৰু পটাছিয়াম থাকে। ই বৃক্কত কোনো ধৰণৰ চাপ নপৰাকৈ হজম শক্তি আৰু তেজৰ চেনি নিয়ন্ত্ৰণ ৰখাত সহায় কৰে।
(৫) অলিভ অইল ( জলফাইৰ খোৱা তেল )
এই তেল বৃক্কৰ বাবে নিৰাপদ আৰু হৃদৰোগীৰ বাবেও উপকাৰী। ইয়াৰ এন্টি-ইনফ্লেমেটৰী গুণ আছে, ই বৃক্কক প্ৰদাহৰ পৰা ৰক্ষা কৰে আৰু অক্সিডেটিভ ষ্ট্ৰেছ কমায়।
(৬) মাছ (Omega-3s ত সমৃদ্ধ)
সালমন, টুনা, sardines - এইবোৰত ওমেগা-৩ ফেটি এচিড থাকে, যিয়ে বৃক্কৰ প্ৰদাহ কমায় আৰু হৃদযন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্যৰ উন্নতি সাধন কৰে। মাজে সময়ে মধ্যমীয়াকৈ সেৱন কৰিলে লাভজনক।
(৭) মচুৰ দাইল আৰু বুটৰ দাইল (সীমিত পৰিমাণ)
যদি আপোনাৰ বৃক্ক সম্পূৰ্ণ সুস্থ হয় তেন্তে মচুৰ আৰু বুটৰ দাইল প্ৰটিন আৰু আঁহৰ এক উত্তম উৎস। কিন্তু কিডনীৰ ৰোগ থাকিলে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাৰ পিছতহে এই খাদ্য সেৱন কৰিব লাগে।
◽বৃক্কৰ বাবে ক্ষতিকাৰক খাদ্য
(১) উচ্চ নিমখযুক্ত খাদ্য
অত্যধিক নিমখ বৃক্কৰ বাবে এক ডাঙৰ ভাবুকি। ই ৰক্তচাপ বৃদ্ধি কৰি বৃক্কত চাপ দিয়ে। নিমখ ভৰ্তি খাদ্য—পেকেজ কৰা জলপান, আচাৰ, চিপচ, তৎক্ষণাত হোৱা নুডলছ, পাপৰ, আৰু নিমখ— এইবোৰ সীমিত কৰক।
(২) ৰঙা মাংস
ৰঙা মাংসত প্ৰটিনৰ পৰিমাণ অতি বেছি, ইয়াক ফিল্টাৰ কৰিবলৈ বৃক্কই অধিক কষ্ট কৰিব লাগে। ইয়াৰ ফলত ক্ৰমান্বয়ে বৃক্কৰ কাৰ্য্যক্ষমতা হ্ৰাস পাব পাৰে। উদাহৰণস্বৰূপে: গৰুৰ মাংস, গাহৰিৰ মাংস, হাঁহৰ মাংস আৰু ছাগলীৰ মাংস।
(৩) চৌডা আৰু শীতল পানীয়
এইবোৰত কৃত্ৰিম চেনি, ফছফেট, ৰাসায়নিক পদাৰ্থৰ পৰিমাণ বেছি। নিয়মিতভাৱে সেৱন কৰিলে বৃক্কত কেলচিয়ামৰ ভাৰসাম্য বিঘ্নিত কৰি বৃক্কৰ পাথৰ আৰু বৃক্কৰ ৰোগ হোৱাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায়।
(৪) উচ্চ প্ৰটিনযুক্ত খাদ্য
অত্যধিক পৰিমাণৰ ৱেই প্ৰটিন, মাংস বা প্ৰটিন সমৃদ্ধ খাদ্যই বৃক্কত চাপ পেলায়।
শৰীৰ গঠনৰ পৰিপূৰক (উচ্চ প্ৰটিনযুক্ত পাউদাৰ) —চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ নোলোৱাকৈ গ্ৰহণ কৰা উচিত নহয়।
(৫) পেকেজড আৰু প্ৰচেছড খাদ্য
প্ৰক্ৰিয়াকৃত খাদ্যত অধিক পৰিমাণৰ ছডিয়াম, সংৰক্ষক, ৰাসায়নিক পদাৰ্থ থাকে। যেনে: বিস্কুট, কেক, ফ্ৰেঞ্চ ফ্ৰাই, আৰু ফাষ্ট ফুড—এইবোৰে বৃক্কৰ কাৰ্য্যক্ষমতা হ্ৰাস কৰি মেদবহুলতা আৰু উচ্চ ৰক্তচাপৰ সৃষ্টি কৰে।
(৬) অত্যধিক চেনি
চেনিয়ে মেদবহুলতা আৰু মধুমেহ ৰোগৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰে, যিবোৰ বৃক্কৰ ৰোগৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ কাৰণ। মিঠাই, চকলেট—অত্যধিক মিঠাযুক্ত পানীয় সেৱন কৰাটো ক্ষতিকাৰক।
(৭) মদ্যপান
মদ্যপানে বৃক্ক আৰু যকৃত দুয়োটাকে ক্ষতি কৰে। ইয়াৰ ফলত বৃক্কৰ ফিল্টাৰিং ক্ষমতা হ্ৰাস পায় আৰু শৰীৰত পানী জমা হয়। সেয়েহে মন সেৱন অতি বিপদজনক ।
বৃক্কৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে সুষম আৰু প্ৰাকৃতিক খাদ্য অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। সতেজ ফল-মূল, সেউজীয়া শাক-পাচলি, পৰ্যাপ্ত পানী, ওমেগা-৩, কম ছডিয়ামযুক্ত খাদ্য বৃক্কৰ বাবে উপকাৰী। কিন্তু নিমখ, চেনি, প্ৰচেছড খাদ্য, ৰঙা মাংস, এলক’হলে ( মাদক দ্ৰব্য ) ক্ৰমান্বয়ে বৃক্কৰ ক্ষতি কৰে।
যদি আপুনি বহুদিনলৈ বৃক্কৰ স্বাস্থ্য বজাই ৰাখিব বিচাৰে তেন্তে এই টিপছসমূহ আপোনাৰ দৈনন্দিন খাদ্য তালিকাত অন্তৰ্ভুক্ত কৰক আৰু সুস্থ জীৱনশৈলী গ্ৰহণ কৰক।
