সাৱধান! ব্ৰকলিও মাৰাত্মক হ’ব পাৰে। ৫২ বছৰীয়া বিখ্যাত সংগীতজ্ঞৰ মৃত্যু
( অপূৰ্ব দাস )
শেহতীয়াকৈ দক্ষিণ ইটালীৰ পৰা অহা এক চাঞ্চল্যকৰ খবৰে সমগ্ৰ বিশ্বৰ মানুহক সতৰ্ক কৰি তুলিছে। ৫২ বছৰীয়া বিখ্যাত সংগীতজ্ঞ লুইজি ডি ছাৰ্নোৰ ব্ৰকলি চেণ্ডুইচ খাই মৃত্যু হয়। এইটো সাধাৰণ খাদ্য বিষক্ৰিয়াৰ ক্ষেত্ৰ নাছিল যদিও ইয়াৰ লগত জড়িত আছিল অতি বিপজ্জনক আৰু বিৰল বেক্টেৰিয়া - ক্লষ্ট্ৰিডিয়াম বটুলিনাম, যিয়ে বটুলিজম নামৰ মাৰাত্মক ৰোগৰ সৃষ্টি কৰে।
ঘটনা অনুসৰি লুইজিয়ে পৰিয়ালৰ সৈতে ছুটী লৈ কেলাব্ৰিয়াৰ পৰা উভতি আহিছিল। বাটত ষ্ট্ৰীট ফুড ভ্যানত ব্ৰকলি আৰু পনিৰেৰে তৈয়াৰী চেণ্ডুইচ এটা খালে। খাদ্য খোৱাৰ কেইঘণ্টামানৰ ভিতৰতে তেওঁৰ স্বাস্থ্যৰ অৱনতি ঘটিবলৈ ধৰিলে আৰু অৱস্থাটো ইমানেই ভয়াৱহ হৈ পৰিল যে তেওঁৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিব নোৱাৰিলে। একেটা চেণ্ডুইচৰ সৈতে জড়িত আন ৯ জন লোকো অসুস্থ হৈ চিকিৎসালয়ত উপস্থিত হয়। অনুসন্ধানত দেখা গৈছে যে ব্ৰকলিত থকা বটুলিনাম বিষাক্ত পদাৰ্থই এই অৱস্থাৰ সৃষ্টি কৰিছিল।
এই ঘটনাৰ পিছত সমগ্ৰ ইটালীত ব্ৰকলিৰ চালান পুনৰ আহ্বান কৰাৰ নিৰ্দেশ জাৰি কৰা হয়। এই গোচৰটো কেৱল ইটালীৰ নহয়, বিশ্বৰ প্ৰতিখন দেশৰ বাবে এক সতৰ্কবাণী, য’ত সেউজীয়া শাক-পাচলি, ৰেস্তোৰাঁ বা ৰাজপথৰ খাদ্য বৃহৎ পৰিসৰত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
• বটুলিজম কি?
বটুলিজম হৈছে এক বিৰল কিন্তু অতি বিপজ্জনক ৰোগ, যিয়ে আমাৰ স্নায়ুতন্ত্ৰক প্ৰত্যক্ষভাৱে প্ৰভাৱিত কৰে। ইয়াৰ কাৰণ হৈছে Clostridium botulinum নামৰ বেক্টেৰিয়া, যিয়ে শক্তিশালী নিউৰ’টক্সিন উৎপন্ন কৰে। এই বিষাক্ত পদাৰ্থটো পৃথিৱীৰ অন্যতম বিপদজনক প্ৰাকৃতিক বিষাক্ত পদাৰ্থ, যাৰ ফলত অতি ভয়াৱহ পৰিণতি হ’ব পাৰে।
◽বুটুলিজমৰ প্ৰধান প্ৰকাৰ
স্বাস্থ্য বিশেষজ্ঞসকলে বটুলিজমক তিনিটা প্ৰকাৰত ভাগ কৰে –
• খাদ্যজনিত বটুলিজম
• এইটোৱেই আটাইতকৈ সাধাৰণ আৰু বিপদজনক প্ৰকাৰ।
• যদি পাকেতত ভৰোৱা, পেক কৰা বা সংৰক্ষিত খাদ্য সঠিকভাৱে সংৰক্ষণ বা ৰন্ধা নহয় তেন্তে ইয়াত এই বেক্টেৰিয়া বাঢ়িব পাৰে।
• বিশেষকৈ সেউজীয়া শাক-পাচলি, মাংস, মাছ বা বায়ু বন্ধ টোপোলাত ৰখা যিকোনো ধৰণৰ খাদ্য এই সংক্ৰমণৰ উৎস হ’ব পাৰে।
• ব্ৰকলিৰ ক্ষেত্ৰত শাক-পাচলি সংৰক্ষণ কৰাৰ সময়ত বা প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ সময়ত বেক্টেৰিয়া সক্ৰিয় হোৱাটো সম্ভৱ।
◽ঘাঁ বটুলিজম
• যেতিয়া ক্লষ্ট্ৰিডিয়াম বটুলিনাম গভীৰ ঘাঁত লাগি যায় তেতিয়া ই তাত বিষাক্ত পদাৰ্থ উৎপন্ন কৰিব পাৰে।
• বেজী ড্ৰাগছ সেৱন কৰা, দুৰ্ঘটনাগ্ৰস্ত বা গভীৰ কাটি যোৱা লোকৰ ক্ষেত্ৰত এই অৱস্থা দেখা যায়।
◽শিশুৰ বটুলিজম (Infant Botulism)
• ২ মাহৰ পৰা ৮ মাহলৈকে কেঁচুৱাত পোৱা যায়।
• ইহঁতৰ অন্ত্ৰৰ তন্ত্ৰ সম্পূৰ্ণৰূপে বিকশিত নহয়, যাৰ বাবে অন্ত্ৰত বেক্টেৰিয়া বৃদ্ধি হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু বিষাক্ত পদাৰ্থ উৎপন্ন কৰে।
• বহু ক্ষেত্ৰত দূষিত মৌৰ ফলতো এনে হ’ব পাৰে, গতিকে এবছৰৰ তলৰ শিশুক মৌ নিদিয়াটো ভাল।
◽বটুলিজমৰ লক্ষণ
বিষাক্ত পদাৰ্থৰ পৰিমাণ আৰু ব্যক্তিজনৰ শাৰীৰিক অৱস্থাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি কেইঘণ্টামানৰ পৰা কিছুদিনৰ ভিতৰত বটুলিজমৰ লক্ষণ দেখা দিব পাৰে।
প্ৰাপ্তবয়স্কৰ ক্ষেত্ৰত –
• গিলিবলৈ বা কথা ক’বলৈ অসুবিধা
• মুখৰ দুয়োফালে দুৰ্বলতা (পক্ষাঘাতৰ দৰে প্ৰভাৱ)
• দৃষ্টিশক্তি অস্পষ্ট
• উশাহ-নিশাহ লোৱাত অসুবিধা
• পাচনতন্ত্ৰৰ সমস্যা যেনে বমি বমি লগা, বমি, পেটৰ বিষ
• সমগ্ৰ শৰীৰত দুৰ্বলতা
◽শিশুৰ ক্ষেত্ৰত –
• কোষ্ঠকাঠিন্য
• পেশীৰ দুৰ্বলতা (শিশুৰ গতি স্বাভাৱিকতকৈ কম)
• খিংখিঙীয়াতা
• শৰীৰটো দুৰ্বল আৰু ঢীলা হৈ যোৱা
• অত্যাধিক লালতি ওলাই থকা
• পক্ষাঘাত
◽ইমান বিপদজনক কিয়?
ক্লষ্ট্ৰিডিয়াম বটুলিনাম নামৰ বিষাক্ত পদাৰ্থই স্নায়ুতন্ত্ৰত ইমান দ্ৰুত প্ৰভাৱ পেলায় যে ব্যক্তিজনৰ পেশীবোৰে ক্ৰমান্বয়ে কাম কৰা বন্ধ কৰি দিয়ে। আটাইতকৈ ডাঙৰ বিপদ হ’ল যেতিয়া ই শ্বাস-প্ৰশ্বাসৰ পেশীবোৰক পক্ষাঘাতগ্ৰস্ত কৰে, যাৰ ফলত মৃত্যু হ’ব পাৰে।
সময়মতে চিকিৎসা লাভ নকৰিলে মৃত্যুৰ হাৰ যথেষ্ট বেছি। কিন্তু প্ৰাথমিক লক্ষণৰ প্ৰতি মনোযোগ দি সঠিক এন্টি টক্সিন দিলে ৰোগীৰ জীৱন ৰক্ষা পৰিব পাৰে।
◽প্ৰতিৰোধমূলক ব্যৱস্থা
• এই ঘটনাই আমাৰ সকলোৰে বাবে কিছু গুৰুত্বপূৰ্ণ শিক্ষা দিয়ে -
• বাহিৰৰ খাদ্য বা পেক কৰা খাদ্যৰ পৰা সাৱধান
• যদি পেকটো উখহি উঠে, লিক হৈ থাকে বা বেয়া গোন্ধ ওলায় তেন্তে একেবাৰে খাব নালাগে।
• মেয়াদ উকলি যোৱাৰ তাৰিখ পৰীক্ষা কৰক আৰু সংৰক্ষণৰ নিৰ্দেশনা অনুসৰণ কৰক।
• সেউজীয়া শাক-পাচলি ভালদৰে নিমখ পানীৰে পৰিষ্কাৰ কৰা উচিত ।
• ব্ৰকলিৰ দৰে অন্যান্য শাক-পাচলি পানীত ভালদৰে ধুইহে ৰান্ধিব।
• ফ্ৰীজত ৰখা খাদ্য খাওতেও সাৱধান হ'ব।
• ৰাজপথৰ খাদ্যত সাৱধানতা।
• বহু সময় মুকলি ঠাইত ৰখা বা প্ৰস্তুত কৰা খাদ্য সামগ্ৰী পৰিহাৰ কৰিব লাগে।
• গ্ৰীষ্ম আৰু বাৰিষাত বিশেষভাৱে সাৱধান হওক, কিয়নো আৰ্দ্ৰতা আৰু উষ্ণতাই বেক্টেৰিয়াৰ বৃদ্ধিত সহায় কৰে।
◽শিশুৰ বাবে সাৱধানতা
• এবছৰৰ তলৰ শিশুক মৌ খাবলৈ নিদিব।
• শিশুৰ খাদ্য সদায় সতেজকৈ প্ৰস্তুত কৰিব লাগে।
• পাকঘৰৰ পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতা অতি জৰুৰী।
• কটাৰী, কাটিং বৰ্ড আৰু বাচন-বৰ্তন পৰিষ্কাৰ কৰি ৰাখক।
• একে সঁজুলিৰে কেঁচা মাংস আৰু শাক-পাচলি কাটিব নালাগে। পাতলি কাটি উঠাৰ পিছত কটা সজুঁলিখন ভালদৰে ধুব লাগে।
ইটালীৰ ঘটনা:-
লুইজি ডি ছাৰ্নোৰ গোচৰটোৱে দেখুৱাইছে যে আমি যিখন দেশ বা সংস্কৃতিতেই নাথাকক কিয়, খাদ্য সুৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত গাফিলতি অত্যন্ত বিপজ্জনক হ’ব পাৰে। কেৱল মাংস, মাছ বা দুগ্ধজাত সামগ্ৰীয়ে বিপদজনক হোৱাটো প্ৰয়োজনীয় নহয় — সেউজীয়া শাক-পাচলিও সঠিকভাৱে চম্ভালিব নোৱাৰিলে মাৰাত্মক হ’ব পাৰে।
বিশ্বৰ স্বাস্থ্য বিভাগসমূহে এতিয়া খাদ্য শৃংখলৰ নিৰীক্ষণক অধিক কঠোৰ কৰাৰ ওপৰত জোৰ দিছে। বিশেষকৈ সোনকালে নষ্ট হ’ব পৰা খাদ্য পৰিবহণ, সংৰক্ষণ আৰু ৰন্ধা প্ৰক্ৰিয়াৰ ওপৰত তীক্ষ্ণ দৃষ্টি ৰখা হৈছে।
ব্ৰকলি চেণ্ডুইচৰ ফলত হোৱা এই মৃত্যুৱে প্ৰমাণ কৰিলে যে খাদ্যত উপস্থিত থকা এটা অদৃশ্য বেক্টেৰিয়াও জীৱনৰ প্ৰতি ভাবুকি কঢ়িয়াই আনিব পাৰে।
নিৰাপদ খাদ্য খোৱাটো কেৱল ব্যক্তিগত দায়িত্বই নহয়, ই এক সামূহিক দায়িত্বও । কৃষক, বিক্ৰেতা, ৰেষ্টুৰেণ্টৰ মালিক আৰু গ্ৰাহক সাৱধান হ'ব লাগে।
যদি আমি খাদ্য সুৰক্ষাৰ নিয়ম পালন কৰো, তেন্তে আমি কেৱল আমাৰ স্বাস্থ্যই নহয়, আমাৰ পৰিয়াল আৰু সমাজৰ স্বাস্থ্যও সুৰক্ষিত কৰিব পাৰিম।
শেষত, নিৰাপত্তা সোৱাদৰ দৰেই গুৰুত্বপূৰ্ণ — নহ’লে চেণ্ডুইচ, পিজ্জা বা আনকি চালাডেও আমাৰ জীৱন হেৰুৱাব পাৰে।
