By Good Assam
ভুৱা নোট চিনাক্তকৰণৰ বাবে RBI এ এটা বিশেষ মোবাইল এপ তৈয়াৰ কৰিছে, যাৰ নাম MANI (Mobile Aided Note Identifier)। এই এপটো এণ্ড্ৰইড আৰু আইফোন দুয়োটাতে উপলব্ধ আৰু ইয়াৰ ব্যৱহাৰ অতি সহজ।
আজিকালি বজাৰত ভুৱা নোট দ্ৰুতগতিত বিয়পি পৰিছে, বিশেষকৈ ৫০০ টকীয়া ভুৱা নোট। এই নোটৰ বিশেষত্ব হ’ল ইমান পৰিষ্কাৰকৈ তৈয়াৰ কৰা হৈছে যে এজন সাধাৰণ মানুহৰ বাবে প্ৰকৃত আৰু ভুৱা নোটৰ মাজত পাৰ্থক্য কৰাটো কঠিন হৈ পৰিছে। এই কাৰণেই চৰকাৰে চিবিআই, ছেবি, এনআইএৰ দৰে সংস্থাক এক সতৰ্কবাণী জাৰি কৰিছে।
এই সতৰ্কবাণীত কোৱা হৈছে যে বজাৰত প্ৰায় ৫০০ টকীয়া ভুৱা নোট প্ৰচলিত হৈ আছে যিবোৰ ধৰিবলৈ অতি কঠিন। কিন্তু আতংকিত হোৱাৰ প্ৰয়োজন নাই। যদি আপোনাৰ হাতত স্মাৰ্টফোন আছে তেন্তে ৫০০ টকীয়া নোটৰ সত্যতা নিজেই পৰীক্ষা কৰিব পাৰিব, আৰু সেয়াও ঘৰত বহি, কোনো বিশেষজ্ঞৰ সহায় নোলোৱাকৈ। আপুনি আপোনাৰ ফোনটোৰ পৰা কেনেকৈ টকাৰ সত্যতা জানিব পাৰিব তলত পঢ়িব -
১/ আৰ বি আইৰ 'MANI' এপ
এনে ভুৱা নোট চিনাক্তকৰণৰ বাবে RBI এ এটা বিশেষ মোবাইল এপ তৈয়াৰ কৰিছে, যাৰ নাম MANI (Mobile Aided Note Identifier)। এই এপটো এণ্ড্ৰইড আৰু আইফোন দুয়োটাতে উপলব্ধ আৰু ইয়াৰ ব্যৱহাৰ অতি সহজ।
মাত্ৰ এপটো ডাউনলোড কৰি ফোনটোৰ কেমেৰা অন কৰি ৫০০ টকীয়া নোটখন কেমেৰাৰ সন্মুখত আনিব লাগিব। এপটোৱে স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে নোটখন স্কেন কৰি ক’ব যে ই ভুৱা নে সঠিক । আটাইতকৈ ভাল কথাটো হ’ল এই এপটো চলিবলৈ ইণ্টাৰনেটৰ প্ৰয়োজন নাই আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা ফাটি যোৱা বা লেতেৰা নোটবোৰো চিনাক্ত কৰিব পৰা যায়।
২) কেমেৰাৰে নোটখনৰ এইবোৰ বৈশিষ্ট্য চাওক
প্ৰতিটো প্ৰকৃত টকাৰ কিছু বিশেষ চিনাক্তকৰণ থাকে। যেনে নিৰাপত্তাৰ নোট খনত থকা সূতা, জলচিহ্ন, আৰু ৰং সলনি কৰা চিয়াঁহী। আপুনি আপোনাৰ ফোনটোৰ কেমেৰাৰ সহায়ত এই বৈশিষ্ট্যসমূহ চিনাক্ত কৰিব পাৰিব। যেনে ৫০০ টকীয়া নোটখনৰ মাজত চিকচিকিয়া ৰেখা আছে য’ত ‘ভাৰত’ আৰু ‘আৰ বি আই’ লিখা আছে। নোটখন অলপ হেলনীয়া কৰিলে এই ৰেখাডালৰ ৰং সলনি হয়। ইয়াৰ বাহিৰেও গান্ধীজীৰ ফটোখনৰ ওচৰত এটা জলচিহ্ন আছে, যিটো পোহৰত স্পষ্টকৈ দেখা যায়।
৩/ ফোনটোৰ টৰ্চেৰে UV test
যদি আপোনাৰ ফোনটোৰ ফ্লেছ লাইট শক্তিশালী হয় তেন্তে আপুনি এটা সৰু UV পৰীক্ষাও কৰিব পাৰে। ইয়াৰ বাবে স্বচ্ছ নীলা বা বেঙুনীয়া ৰঙৰ প্লাষ্টিকৰ টুকুৰা এটা লৈ ফ্লেছৰ ওপৰত ৰাখক। এতিয়া এই ‘ইউভি লাইট’ৰ পোহৰ নোটত ৰাখক । প্ৰকৃত নোটখনৰ সংখ্যাবোৰ আৰু সূতাবোৰ পাতল নীলা বা সেউজীয়া পোহৰত জিলিকি উঠে। কিন্তু এই পদ্ধতি প্ৰকৃত UV লাইটৰ দৰে সঠিক নহয়। তথাপিও এনেদৰে পৰীক্ষা কৰিব পাৰি।
4. মাইক্ৰ’-লেটাৰিং চাবলৈ জুম ইন কৰক
কিছুমান শব্দ ভাৰতীয় মুদ্ৰাৰ নোটত অতি মিহি আখৰেৰে ছপা কৰা হয়, যাক মাইক্ৰ’ লেটাৰিং বোলা হয়। ভুৱা নোটত এইবোৰ প্ৰায়ে সঠিকভাৱে নিৰ্মাণ কৰা নহয়। আপুনি আপোনাৰ মোবাইলৰ কেমেৰাটো জুম মোডত ৰাখি নোটৰ অংশবোৰ ভালদৰে চাব পাৰে, যেনে গান্ধীজীৰ চশমাৰ ওচৰত বা নম্বৰৰ চাৰিওফালে। ইয়াত ‘আৰ বি আই’, ‘ভাৰত’ আৰু ‘৫০০’ আদি শব্দ সৰু সৰু আখৰেৰে ছপা কৰা হৈছে। যদি এইবোৰ স্পষ্টকৈ দেখা যায়, তেন্তে টোকাটো আচল।
আজিৰ যুগত প্ৰযুক্তিৰ সহায়ত আপুনি নিজেই ভুৱা নোট চিনাক্ত কৰিব পাৰে। মাত্ৰ অলপ মনোযোগ দি স্মাৰ্টফোনটো সঠিকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰিব লাগিব। পৰৱৰ্তী সময়ত হাতত ৫০০ টকীয়া নোট এখন পালে এই সহজ পদ্ধতিৰে পৰীক্ষা কৰক।
