( অপূৰ্ব দাস )
যক্ষ্মা (টিবি) হৈছে এক গুৰুতৰ সংক্ৰামক ৰোগ, যাৰ ৰোগীৰ সংখ্যা যোৱা কেইবছৰমানৰ পৰা বৃদ্ধি পাইছে। ভাৰতে এই বছৰৰ ভিতৰত (২০২৫) দেশৰ পৰা টিবি নিৰ্মূল কৰাৰ লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰিছিল, অৱশ্যে শেহতীয়া বছৰবোৰত যিদৰে ৰোগীৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে, এই লক্ষ্য বহু দূৰত থকা যেন লাগে।
ভাৰতে নিজৰ ব্যাপক প্ৰচেষ্টাৰ জৰিয়তে নিশ্চয়কৈ টিবি নিয়ন্ত্ৰণৰ প্ৰচেষ্টা চলাইছে। চৰকাৰী তথ্য অনুসৰি ২০১৫ চনত প্ৰতি লাখত ২৩৭ জন লোকৰ টিবি ধৰা পৰিছিল যিটো ২০২৩ চনত ১৯৫ জনলৈ হ্ৰাস পাইছে। ইয়াৰ পিছতো ইয়াৰ নিৰ্মূল ভাৰতৰ বাবে এতিয়াও বহু দূৰৈত যেন লাগে।
স্বাস্থ্য বিভাগৰ ৰাজ্যিক মন্ত্ৰী অনুপ্ৰিয়া পেটেলে সংসদত কৈছে যে -
২০১৫ চনৰ তুলনাত ২০২৩ চনত টিবিত হোৱা মৃত্যুৰ সংখ্যাও ২১ শতাংশতকৈ অধিক হ্ৰাস পোৱা দেখা হৈছে। চৰকাৰৰ অবিৰত প্ৰচেষ্টাৰ বাবে দেশত টিবি চিকিৎসাৰ কভাৰেজও ৩২ শতাংশলৈ বৃদ্ধি কৰা হৈছে। এনে লোকক চিনাক্ত কৰি চিকিৎসা প্ৰদানৰ বাবেও চৰকাৰে অহৰহ প্ৰচেষ্টা অব্যাহত ৰাখিছে। লগতে সকলোকে একত্ৰিত হৈ দেশৰ পৰা টিবি নিৰ্মূল কৰিবলৈ আহ্বান জনোৱা হৈছে।
স্বাস্থ্য বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে ইয়াৰ লক্ষণসমূহৰ প্ৰতি সময়মতে ইয়াক নিৰ্ণয় কৰা আৰু ইয়াৰ চিকিৎসা কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়।
টিবিৰ এই লক্ষণসমূহ নিশ্চয়কৈ জানি লওক -
টিবি সম্পৰ্কে মানুহক সজাগ কৰাৰ সময়ত কেন্দ্ৰীয় স্বাস্থ্য মন্ত্ৰালয়ে ১০টা লক্ষণৰ কথা উল্লেখ কৰিছে, যিবোৰৰ ওপৰত সকলোৰে চকু ৰখাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। যদি এই লক্ষণসমূহৰ ৩-৪ টা কেইসপ্তাহমানৰ বাবে থাকে, তেন্তে নিশ্চিতভাৱে পৰীক্ষা কৰাওক। সময়মতে টিবি চিনাক্ত হ’লে ৰোগ গুৰুতৰ হোৱাৰ আশংকা কমি যাব পাৰে।
(১) দুসপ্তাহ ধৰি ধাৰাবাহিক কাহ
(২) সন্ধিয়াৰ সময়ত জ্বৰ
(৩) দ্ৰুত ওজন হ্ৰাস
(৪) কফত তেজ
(৫) ৰাতি ঘাম ওলায়
(৬) ভাগৰুৱা আৰু দুৰ্বল অনুভৱ কৰা
(৭) শৰীৰৰ যিকোনো অংশত ঘাঁ
(৮) বুকুৰ বিষ
(৯) শাৰীৰিক পৰিৱৰ্তন
(১০) দীৰ্ঘদিনীয়া শ্বাস-প্ৰশ্বাসজনিত ৰোগ
স্বাস্থ্য মন্ত্ৰালয়ে কয়, টিবি নিৰাময়যোগ্য, সুস্থ ভৱিষ্যতৰ বাবে আজিয়েই পদক্ষেপ লওক আৰু লক্ষণসমূহ চিনাক্ত কৰি সময়মতে চিকিৎসা লাভ কৰক । টিবিৰ বিষয়ে অধিক তথ্যৰ বাবে আপুনি টোল-ফ্ৰী নম্বৰ 1800-11-6666 তো ফোন কৰিব পাৰে।
টিবি ৰোগৰ আশংকা কাৰ বেছি?
টিবি বা যক্ষ্মা ৰোগ এটা সংক্ৰামক ৰোগ যিয়ে প্ৰধানকৈ হাওঁফাওঁক আক্ৰান্ত কৰে, কিন্তু শৰীৰৰ আন অংশৰো ক্ষতি কৰিব পাৰে। এই ৰোগ মাইকোবেক্টেৰিয়াম টিউবাৰকুলোচিছ নামৰ বেক্টেৰিয়াৰ দ্বাৰা হয়।
বহু পৰিস্থিতিত দেখা গৈছে যে এই ৰোগ শৰীৰত থাকে যদিও কোনো লক্ষণ দেখা নাযায়। এই অৱস্থা বছৰ বছৰ ধৰি থাকিব পাৰে আৰু ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা দুৰ্বল হ’লে সক্ৰিয় হৈ উঠিব পাৰে।
চিকিৎসকৰ মতে, ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা দুৰ্বল লোক আৰু এইচ আই ভি/এইডছ, পুষ্টিহীনতা, ডায়েবেটিছ, কেন্সাৰ আদি ৰোগত আক্ৰান্ত লোকৰ টিবি হোৱাৰ সম্ভাৱনা বেছি।
টিবি প্ৰতিৰোধৰ বাবে কি কৰিব লাগে জানিবলৈ পঢ়িব -
স্বাস্থ্য বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে কিছুমান সহজ ব্যৱস্থাৰ প্ৰতি গুৰুত্ব দিলে আপুনি টিবি ৰোগৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস কৰিব পাৰে।
(১) দুৰ্বল জীৱনশৈলী, দুৰ্বল পুষ্টি, ধূমপান, মদ আৰু ড্ৰাগছ সেৱনে টিবি ৰোগৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰে।
(২) জনবহুল আৰু বেয়াকৈ বায়ু চলাচল কৰা ঠাইলৈ যোৱাৰ পৰা বিৰত থাকক। লেতেৰখ আৰু জনবহুল অঞ্চলত বেক্টেৰিয়া অধিক বিয়পে। যেনে - বজাৰ আৰু জনসমাগম ঠাই।
(৩) পূৰ্বে যিসকল লোকৰ টিবি ৰোগত আক্ৰান্ত হৈছে তেওঁলোকৰ পুনৰ টিবি হোৱাৰ আশংকা বেছি।
(৪) প্ৰধানকৈ বতাহৰ মাধ্যমেৰে টিবি বিয়পে। সংক্ৰমিত ব্যক্তিয়ে কাহ, হাঁচি বা কথা ক’লে তেওঁৰ মুখৰ পৰা বেক্টেৰিয়া থকা টোপাল ওলাই যায়, যাৰ ফলত ওচৰৰ লোকসকলৰ সংক্ৰমণৰ আশংকা হ’ব পাৰে। গতিকে কাৰোবাৰ টিবি ৰোগ হ’লে তেওঁৰ ওচৰলৈ যাওঁতে তেওঁৰ পৰা উপযুক্ত দূৰত্ব বজাই ৰাখক বা মাস্ক পৰিধান কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়।
