ডায়েবেটিছৰ বাবে আয়ুৰ্বেদিক ঔষধ: সম্পূৰ্ণ চিকিৎসা।
( অপূৰ্ব দাস )
মধুমেহ নামেৰেও পৰিচিত ডায়েবেটিছ আজিৰ দিনত জীৱনশৈলীৰ এক ভয়াৱহ ৰোগত পৰিণত হৈছে। শৰীৰে পৰ্যাপ্ত পৰিমাণৰ ইনচুলিন উৎপাদন নকৰে, নাইবা ইনচুলিন সঠিকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰিব নোৱাৰে। ইয়াৰ ফলত শৰীৰত তেজত চেনিৰ পৰিমাণ বেছি হয়, যাৰ ফলত আন বহুতো ৰোগ হ’ব পাৰে।
আধুনিক চিকিৎসা বিজ্ঞানে আজীৱন ঔষধ আৰু ইনচুলিন বেজীৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি ডায়েবেটিছৰ চিকিৎসা কৰে যদিও আয়ুৰ্বেদে ইয়াৰ স্থায়ী সমাধানৰ সম্ভাৱনা আগবঢ়াইছে। ভাৰতৰ প্ৰাচীন চিকিৎসা পদ্ধতি আয়ুৰ্বেদে সামগ্ৰিকভাৱে শৰীৰৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰি ৰোগৰ সম্পূৰ্ণ চিকিৎসা কৰে।
আয়ুৰ্বেদত ডায়েবেটিছক কেনেদৰে চোৱা হয়?
ডায়েবেটিচ ৰোগক আয়ুৰ্বেদত "মধুমেহ" বুলি উল্লেখ কৰা হৈছে। ই প্ৰমেহ নামৰ ৰোগৰ এটা গোটৰ অংশ, য’ত প্ৰস্ৰাৱৰ জৰিয়তে চেনিৰ নিঃসৰণ হয়। আয়ুৰ্বেদৰ মতে এই ৰোগ প্ৰধানকৈ কফ আৰু বাত দোষৰ ভাৰসাম্যহীনতাৰ ফলত হয়।
ডায়েবেটিছক (টাইপ ২) আৰু দুৰ্বল (টাইপ ১) হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয় আৰু ইয়াৰ চিকিৎসা পদ্ধতি শৰীৰৰ প্ৰকৃতি, দোষ, আৰু পাচন শক্তি অনুসৰি নিৰ্ণয় কৰা হয়।
• ডায়েবেটিছৰ প্ৰধান আয়ুৰ্বেদিক ঔষধ -
১.গুৰমাৰ (Gymnema Sylvestre) : ইয়াক "চেনি ধ্বংসকাৰী" উদ্ভিদ বুলিও কোৱা হয়। তেজৰ চেনি নিয়ন্ত্ৰণত ই অত্যন্ত ফলপ্ৰসূ। ই ইনচুলিন নিঃসৰণক উদ্দীপিত কৰে আৰু ডায়েবেটিচৰ আকাংক্ষা হ্ৰাস কৰে।
কেনেকৈ সেৱন কৰিব: প্ৰতিদিনে পুৱা খালী পেটত গুৰমাৰ পাতৰ গুড়ি কুহুমীয়া পানীৰ সৈতে খাব লাগে।
২/ তিতা কেৰেলা ( Bitter Gourd )
তিতা কেৰেলা পলিপেপটাইড-পি নামৰ এটা মৌল থাকে, যিয়ে ইনচুলিনৰ দৰেই কাম কৰে। ই তেজত থকা অতিৰিক্ত চেনি হ্ৰাস কৰে।
কেনেকৈ সেৱন কৰিব: প্ৰতিদিনে ৰাতিপুৱা খালী পেটত একাপ তিতা কেৰেলাৰ ৰস খাব লাগে।
৩/ ব্লেকবেৰী ( Blackberry )
ব্লেকবেৰীৰ গুটিত জাম্বোলিন নামৰ এবিধ উপাদান থাকে, যাৰ ফলত চেনি ষ্টাৰচলৈ পৰিণত হোৱাত বাধা দিয়ে।
ই হজম শক্তি উন্নত কৰে আৰু মধুমেহৰ সমস্যা দূৰ কৰে।
খোৱাৰ পদ্ধতিঃ ব্লেকবেৰীৰ গুটি শুকুৱাই গুড়ি বনাই দিনে দুবাৰকৈ আধা চামুচ খাব লাগে।
৪/ মেথিৰ গুটি ( Fenugreek Seeds )
মেথিৰ গুটিত দ্ৰৱণীয় আঁহ থাকে, যাৰ ফলত চেনিৰ শোষণ লেহেমীয়া হয়।
সেৱনৰ পদ্ধতিঃ মেথি গুটি ৰাতি পানীত তিয়াই ৰাতিপুৱা খালী পেটত পানীৰ সৈতে খাব লাগে।
৫/ নিম ( Neem )
নিমত থকা তিতা মৌলবোৰে তেজ বিশুদ্ধ কৰি চেনিৰ মাত্ৰা নিয়ন্ত্ৰণ কৰে।
খোৱাৰ পদ্ধতিঃ প্ৰতিদিনে পুৱা সতেজ নিমৰ পাত চোবাই খাব লাগে বা নিমৰ ৰস খাব লাগে।
আয়ুৰ্বেদিক প্ৰস্তুতি আৰু ঔষধৰ সংমিশ্ৰণ -
১/ মধুনাশিনী ৱতী (Madhunashini Vati)
এই বিখ্যাত আয়ুৰ্বেদিক ঔষধ গুৰমাৰ, ত্ৰিফলা, নিম, তিতা কেৰেলা ইত্যাদিৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা হয়।
ই তেজৰ চেনি নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ লগতে শৰীৰৰ শক্তি বৃদ্ধি কৰে।
গ্ৰহণৰ পদ্ধতিঃ খাদ্য খোৱাৰ পিছত (চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ অনুসৰি) দিনটোত দুবাৰকৈ কুহুমীয়া পানীৰে খাব লাগে।
২/ দিব্য মেধাৱতী আৰু মধুগ্ৰীতি ৱতী
বাবা ৰামদেৱৰ পতঞ্জলি আয়ুৰ্বেদৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত এই ঔষধসমূহ ডায়েবেটিছৰ বাবে উপযোগী বুলি বিবেচিত হৈছে।
৩/ চন্দ্ৰপ্ৰভা ৱতী
ই প্ৰস্ৰাৱৰ সমস্যা শুধৰাই দিয়ে আৰু মধুমেহ ৰোগত উপকাৰী। ই বৃক্কৰ কাৰ্য্যক্ষমতা উন্নত কৰে।
পঞ্চকৰ্ম চিকিৎসা পদ্ধতিৰেও মধুমেহ দূৰ কৰিব পাৰি:
আয়ুৰ্বেদত পঞ্চকৰ্ম চিকিৎসাক শৰীৰৰ পৰা বিষাক্ত মৌল আঁতৰোৱা প্ৰক্ৰিয়া বুলি ধৰা হয়। বিশেষকৈ বমন (কফ বিশুদ্ধকৰণ) আৰু বস্তি (বাটা দোষ আঁতৰোৱা) মধুমেহ ৰোগত উপকাৰী বুলি বিবেচিত হয়।
এই চিকিৎসাৰ দ্বাৰা শৰীৰলৈ ভাৰসাম্য পুনৰ ঘূৰি আহে আৰু চেনি নিয়ন্ত্ৰণলৈ আহে।
যোগ আৰু প্ৰাণায়ামৰ দ্বাৰা মধুমেহ ৰোগ দূৰ কৰিব পাৰি:
মধুমেহ ৰোগ নিয়ন্ত্ৰণত যোগ আৰু প্ৰাণায়ামও অতি ফলপ্ৰসূ। উপকাৰী যোগাসন হৈছে -
বজ্ৰাসন, পৱনমুক্তাসন, ভুজংগাসন, ধনুৰাসন, মকৰাসন
প্ৰাণায়ামঃ কপালভাটি, অনুলোম ভিলম , ভ্ৰামৰী-
এইবোৰে শৰীৰৰ কোষবোৰ সক্ৰিয় কৰে, হজম শক্তি ভালদৰে নিয়ন্ত্ৰণ কৰে আৰু ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা শক্তিশালী কৰে।
সুষম খাদ্যৰ গুৰুত্ব:
আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসাৰ সমান্তৰালকৈ সঠিক খাদ্যাভ্যাসও অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ।
এইবোৰ খাব লাগে:
• গোটা শস্য (যেনে Sorghum, বজৰা, উহোৱা চাউল)।
• সেউজীয়া শাক-পাচলি (লাই শাক, জিকা, বিলাহী, পানী লাউ ইত্যাদি)
• ফল (গ্লাইচেমিক সূচকাংক কম যেনে অমিতা, আপেল, বগৰী)
• ৰাতি আধা চামুচ ত্ৰিফলা খোৱা উচিত।
কি খাব নালাগে:
• চেনি আৰু মিঠা বস্তু
• ময়দা
• জাংক ফুড
• শীতল পানীয়
ডায়েবেটিছৰ স্থায়ী সমাধান: সম্ভৱনে?
আয়ুৰ্বেদৰ মতে যদি প্ৰাৰম্ভিক অৱস্থাত ডায়েবেটিছ ধৰা পৰে আৰু জীৱনশৈলীৰ লগতে আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসা গ্ৰহণ কৰা হয় তেন্তে ইয়াক সম্পূৰ্ণৰূপে নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পৰা যায় আৰু কিছুমান ক্ষেত্ৰত আনকি নাইকিয়া কৰিব পৰা যায়।
কিন্তু ই সম্পূৰ্ণৰূপে নিৰ্ভৰ কৰে ৰোগীয়ে বাচি খোৱা খাদ্যৰ ওপৰত আৰু মানসিক সুস্থিৰতাৰ বাবে।
ডায়েবেটিছ এটা গুৰুতৰ কিন্তু নিয়ন্ত্ৰণযোগ্য ৰোগ। আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসাই ইয়াৰ মূল কাৰণ চিনাক্ত কৰি শৰীৰৰ ভাৰসাম্য ঘূৰাই আনে। গুৰমাৰ, কলা জামুন, তিতা কেৰেলা দৰে ঔষধি উদ্ভিদৰ পৰা আৰম্ভ কৰি পঞ্চকৰ্ম আৰু যোগাসনলৈকে এই চিকিৎসা ব্যৱস্থাই জীৱনৰ মান উন্নত কৰাৰ লগতে ডায়েবেটিছ নিয়ন্ত্ৰণত সহায় কৰে।
যদি আপুনি সঠিক নিৰ্দেশনা, সুস্থ জীৱনশৈলী আৰু নিয়মীয়া ঔষধ অনুসৰণ কৰে তেন্তে আপুনি ডায়েবেটিছক জয় কৰিব পাৰে ।