স্নায়ুৰ সমস্যা: কাৰণ, লক্ষণ আৰু সাৱধানতা
( অপূৰ্ব দাস )
মানৱ শৰীৰৰ স্নায়ুতন্ত্ৰ অত্যন্ত জটিল আৰু সংবেদনশীল। ইয়াৰ সহায়ত মগজুৱে শৰীৰৰ সকলো অংগলৈ বাৰ্তা প্ৰেৰণ কৰে। স্নায়ুত যদি কোনো ধৰণৰ সমস্যাৰ সৃষ্টি হয়, তেন্তে ই সমগ্ৰ শৰীৰৰ কাম-কাজত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে। স্নায়ুৰ সমস্যাক নিউৰ’পেথী বুলিও কোৱা হয়। এই সমস্যাটো এটা স্নায়ুত সীমাবদ্ধ থাকিব পাৰে বা শৰীৰৰ বহু স্নায়ুত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে।
এই লেখাটোত স্নায়ুৰ সমস্যাৰ মূল কাৰণ, লক্ষণ আৰু প্ৰতিৰোধমূলক ব্যৱস্থাৰ বিষয়ে বিতংভাৱে জানিব পাৰিব।
স্নায়ুৰ সমস্যাৰ মূল কাৰণসমূহঃ
১/ ডায়েবেটিছ:
ডায়েবেটিক নিউৰ’পেথী হৈছে আটাইতকৈ সাধাৰণ স্নায়ুৰ সমস্যা। দীৰ্ঘদিন ধৰি অনিয়ন্ত্ৰিত চেনিৰ মাত্ৰাই স্নায়ু বিশেষকৈ ভৰি আৰু হাতৰ স্নায়ুৰ ক্ষতি কৰে।
২/ ভিটামিনৰ অভাৱ:
বিশেষকৈ ভিটামিন বি ১, বি ৬, বি ১২ আৰু ভিটামিন ইৰ অভাৱৰ ফলত স্নায়ুৰ কাৰ্য্যক্ষমতা প্ৰভাৱিত হয়। এই ভিটামিনবোৰে স্নায়ুতন্ত্ৰৰ মেৰামতি আৰু ৰক্ষণাবেক্ষণত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে।
৩/ অত্যধিক মদ্যপান:
অত্যধিক পৰিমাণে আৰু দীৰ্ঘদিন ধৰি মদ্যপান কৰিলে স্নায়ুৰ ক্ষতি হ’ব পাৰে। ইয়াক এলকহলিক নিউৰ’পেথী বোলা হয়।
৪/ থাইৰয়ডৰ সমস্যাঃ
হাইপোথাইৰয়ডিজম (থাইৰয়ড হৰম’নৰ অভাৱ) য়েও স্নায়ুত নেতিবাচক প্ৰভাৱ পেলায়। ইয়াৰ ফলত স্নায়ু ফুলা বা দুৰ্বল হ’ব পাৰে।
৫/ অটোইম্যুন ৰোগঃ
বাতবিষ (RA), লুপাছ আদি ৰোগে শৰীৰৰ নিজৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাৰ দ্বাৰা স্নায়ুবোৰক আক্ৰমণ কৰে, যাৰ ফলত স্নায়ুবোৰ ফুলি উঠে বা ক্ষতিগ্ৰস্ত হয়।
৬/ সংক্ৰমণঃ
কিছুমান সংক্ৰমণ যেনে হাৰপিছ, HIV , লাইম ডিজিজ বা হেপাটাইটিছ চি আদিয়ে স্নায়ুতন্ত্ৰত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে।
৭/ আঘাত বা দুৰ্ঘটনাঃ
মেৰুদণ্ড, মূৰ বা শৰীৰৰ কোনো অংশত আঘাত হ’লে তাত থকা স্নায়ুবোৰ সংকোচিত বা ফাটিব পাৰে, যাৰ ফলত সেই অংশত অজ্ঞানতা, দুৰ্বলতা বা বিষ হ’ব পাৰে।
৮/ ঔষধৰ পাৰ্শ্বক্ৰিয়াঃ
কিছুমান ঔষধ যেনে কেমোথেৰাপি, এন্টিবায়টিক বা হৃদৰোগৰ ঔষধ দীৰ্ঘদিন ধৰি খালে স্নায়ুত বেয়া প্ৰভাৱ পৰিব পাৰে।
৯/ বয়স বৃদ্ধি পোৱাৰ ফলতঃ
বয়স বৃদ্ধিৰ লগে লগে স্নায়ুৰ কাৰ্যক্ষমতা ক্ৰমান্বয়ে কমি যায়। এইটো এটা স্বাভাৱিক প্ৰক্ৰিয়া, কিন্তু উপযুক্ত যত্ন লোৱা নহ’লে সমস্যাটো গুৰুতৰ হৈ উঠিব পাৰে।
১০/ মানসিক চাপ আৰু টোপনিৰ অভাৱ:
অহৰহ মানসিক চাপ আৰু টোপনিৰ অভাৱৰ ফলত শৰীৰৰ স্নায়ুবোৰ ভাগৰুৱা হৈ পৰে। ইয়াৰ ফলত নাৰ্ভাছ ব্ৰেকডাউন হ’ব পাৰে।
• স্নায়ুৰ সমস্যাৰ সাধাৰণ লক্ষণসমূহ:
স্নায়ুৰ সমস্যাৰ প্ৰভাৱ শৰীৰৰ বিভিন্ন অংশত বেলেগ বেলেগ হ’ব পাৰে, কিন্তু ইয়াৰ কিছুমান সাধাৰণ লক্ষণ তলত দিয়া ধৰণৰ।
১/ জিনজিননি অনুভূতি:
প্ৰায়ে হাত-ভৰিত বেজী বিন্ধাৰ অনুভৱ বা জিনজিননি সংবেদন বুলিও কোৱা হয়।
২/ জ্বলা-পোৰা সংবেদন:
ভৰি বা হাতৰ তলুৱাত জ্বলা-পোৰা বা গৰম হোৱাৰ অনুভৱ, যিটো প্ৰায়ে ৰাতি বেছিকৈ হয়।
৩/ দুৰ্বলতা:
শৰীৰৰ যিকোনো অংশত পেশীৰ দুৰ্বলতা বা কৰ্মশক্তি হেৰুৱাই পেলোৱা। হাত-ভৰিৰ কঁপনি।
৪/ অজ্ঞানতা:
শৰীৰৰ কোনো অংশত স্পৰ্শবোধ কমি যোৱা বা নথকা।
৫/ বিষ:
স্নায়ুৰ বিষ বা প্ৰায়ে বিন্ধি, টানি থকাৰ দৰে হয়।
৬/ ভাৰসাম্যৰ সমস্যা:
বিশেষকৈ বৃদ্ধসকলৰ স্নায়ুৰ দুৰ্বলতাই খোজ কঢ়াৰ সময়ত ভাৰসাম্যহীনতা বা লৰচৰ কৰিব পাৰে।
৭/ পেশীৰ বিষ , পিৰপিৰণি বা জোকাৰণি:
ৰাতি শুই থকাৰ সময়ত ভৰিৰ জোকাৰণি বা পেশীবোৰ জঠৰ হোৱা।
৮/ পাচনতন্ত্ৰৰ সমস্যা:
যদি স্বয়ংক্ৰিয় স্নায়ু প্ৰভাৱিত হয় তেন্তে কোষ্ঠকাঠিন্য, ডায়েৰিয়া বা পেট ফুলাৰ দৰে সমস্যাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।
৯/ প্ৰস্ৰাৱ নিয়ন্ত্ৰণৰ অভাৱ:
কিছুমান ক্ষেত্ৰত স্নায়ুবোৰে মূত্ৰাশয় নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব নোৱাৰে, যাৰ ফলত সঘনাই প্ৰস্ৰাৱ কৰা বা প্ৰস্ৰাৱ বন্ধ হোৱাৰ দৰে সমস্যাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।
১০/ হৃদস্পন্দনত হোৱা অনিয়ম:
স্নায়ুৰ বাবে হৃদস্পন্দন দ্ৰুত বা লেহেমীয়া হ’ব পাৰে।
স্নায়ুৰ সমস্যা প্ৰতিৰোধৰ বাবে পৰামৰ্শ:
১/ স্বাস্থ্যসন্মত খাদ্য গ্ৰহণ কৰক:
ভিটামিন বি-কম্প্লেক্স, ভিটামিন ডি, আৰু ওমেগা-৩ ফেটি এচিডযুক্ত সুষম খাদ্যই স্নায়ু শক্তিশালী কৰাত সহায় কৰে। অংকুৰিত শস্য, সেউজীয়া শাক-পাচলি, শুকান ফল-মূল আদি উপকাৰী।
২/ তেজৰ চেনিৰ পৰিমাণ নিয়ন্ত্ৰণত ৰাখক:
ডায়েবেটিছ ৰোগী এজনে বিশেষকৈ তেওঁৰ চেনিৰ মাত্ৰাৰ প্ৰতি গুৰুত্ব দিব লাগে। অনিয়ন্ত্ৰিত চেনিয়ে স্নায়ুৰ দ্ৰুত ক্ষতি কৰে।
৩/ ব্যায়াম কৰক আৰু যোগাসন কৰক:
নিয়মিত ব্যায়ামৰ ফলত স্নায়ুত ৰক্ত সঞ্চালন বৃদ্ধি পায়, যাৰ ফলত স্নায়ু সুস্থ হৈ থাকে। তাড়াসন, পচ্চিমোত্তানাসন, প্ৰাণায়াম আদি যোগাসন বিশেষভাৱে উপকাৰী।
৪/ মদ্যপান আৰু ধূমপান পৰিহাৰ কৰক:
এই অভ্যাসবোৰে স্নায়ুৰ কাৰ্যক্ষমতা হ্ৰাস কৰে। যিমান পাৰি সোনকালে পৰিত্যাগ কৰিব লাগে।
৫/ মানসিক চাপ কমাব:
ধ্যান, প্ৰাণায়াম আৰু ধ্যান কৌশলৰ দ্বাৰা মানসিক চাপ কমাব পাৰি, যিটো স্নায়ুৰ স্বাস্থ্যৰ বাবে উপকাৰী।
৬/ পৰ্যাপ্ত পৰিমাণে টোপনি লোৱা:
প্ৰতিদিনে কমেও ৭-৮ ঘণ্টা টোপনিৰ প্ৰয়োজন। টোপনিয়ে স্নায়ুবোৰক জিৰণি ল’বলৈ আৰু পুনৰ গঠন কৰিবলৈ সময় দিয়ে।
৭/ সঠিক ভংগীমাত বহি কাম কৰা উচিত:
ভুলকৈ বহি বা বেছি সময় বেঁকা কৰি কাম কৰিলে স্নায়ুৰ ওপৰত হেঁচা পৰে। সঠিক ভংগীমাৰ যত্ন লওক।
স্নায়ুৰ সমস্যা এটা গুৰুতৰ অৱস্থা হ’ব পাৰে যিয়ে জীৱনৰ মানদণ্ডত প্ৰভাৱ পেলায়। কিন্তু যদি ইয়াৰ লক্ষণসমূহ সময়মতে চিনাক্ত হৈ সঠিক চিকিৎসা আৰু জীৱনশৈলী গ্ৰহণ কৰা হয়, তেন্তে প্ৰতিৰোধ আৰু চিকিৎসা দুয়োটা সম্ভৱপৰ।
সুস্থ স্নায়ুৰ বাবে আমি আমাৰ খাদ্যাভ্যাস, ৰুটিন আৰু মানসিক অৱস্থাত ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। নিয়মিত পৰীক্ষা, চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ আৰু সঠিক জীৱনশৈলীয়ে স্নায়ুৰ সমস্যাৰ সমাধান কৰাত ফলপ্ৰসূ বুলি প্ৰমাণিত হ’ব পাৰে।
