আয়’ডিন যুক্ত নিমখ খোৱাটো স্বাস্থ্যৰ বাবে উপকাৰী নে ক্ষতিকাৰক? এক বৈজ্ঞানিক দৃষ্টিভংগী
( অপূৰ্ব দাস )
নিমখ আমাৰ দৈনন্দিন জীৱনৰ এক অপৰিহাৰ্য অংগ। খাদ্যৰ সোৱাদ বৃদ্ধি কৰাৰ উপৰিও ই শৰীৰলৈ অত্যাৱশ্যকীয় খনিজ পদাৰ্থও যোগান ধৰে। আয়’ডিনৰ অভাৱত হোৱা ৰোগ প্ৰতিৰোধৰ বাবে ভাৰত চৰকাৰে আয়’ডিনযুক্ত নিমখ বাধ্যতামূলক কৰিছে। কিন্তু শেহতীয়া কিছু গৱেষণাৰ পৰা দেখা গৈছে যে আয়’ডিনৰ অতিৰিক্ত পৰিমাণ শৰীৰৰ বাবে ক্ষতিকাৰক।
এই লেখাটোত আপুনি জানিব পাৰিব আয়’ডযুক্ত নিমখ স্বাস্থ্যৰ বাবে কিমান উপকাৰী বা অপকাৰী, ই কিমানখিনি উপযোগী, আৰু ইয়াৰ লগত কোনবোৰ ৰোগৰ আশংকা জড়িত।
আয়’ডিন কি আৰু ইয়াৰ ভূমিকা:
আয়’ডিন এবিধ অপৰিহাৰ্য খনিজ যিয়ে শৰীৰত মূলতঃ থাইৰয়ড গ্ৰন্থিৰ জৰিয়তে কাম কৰে। ই থাইৰক্সিন (T4) আৰু ট্ৰাইঅ’ড’থাইৰ’নিন (T3) আদি হৰম’ন উৎপাদনত সহায় কৰে। এই হৰম’নবোৰ শৰীৰৰ বিপাকীয় ক্ৰিয়া, বৃদ্ধি, মানসিক বিকাশৰ বাবে প্ৰয়োজনীয়।
আয়’ডিনৰ অভাৱত হোৱা ৰোগঃ
ভাৰতৰ দৰে উন্নয়নশীল দেশত আগতে আয়’ডিনৰ অভাৱৰ বাবে তলত দিয়া সমস্যাবোৰ আছিল:
(১) গ’ইটাৰ: ডিঙি ফুলা, থাইৰয়ড গ্ৰন্থি বৃদ্ধি হোৱা।
(২) মানসিক বিকলাংগতা: শিশুৰ মানসিক বিকাশত বাধা।
(৩) বাওনা: শাৰীৰিক বিকাশৰ অভাৱ।
(৪) গৰ্ভাৱস্থাত হোৱা জটিলতা: গৰ্ভত থকা শিশুৰ মগজুৰ বিকাশত প্ৰভাৱ।
(৫) শাৰীৰিক দুৰ্বলতা আৰু ক্লান্তি।
(৬) এই সমস্যাসমূহ ৰোধ কৰিবলৈ চৰকাৰে আয়'ডাইজড নিমখৰ প্ৰচাৰ কৰিছিল, যাক আমি "আয়'ডিন যুক্ত নিমখ" বুলি কওঁ।
শেহতীয়া অধ্যয়ন আৰু উদ্বেগসমূহ:
শেহতীয়া কিছুমান বৈজ্ঞানিক অধ্যয়নত এই কথা কোৱা হৈছে যে:
(১) শৰীৰত অতিৰিক্ত পৰিমাণৰ আয়’ডিন সেৱন কৰিলে থাইৰয়ড গ্ৰন্থিৰ ওপৰত বিৰূপ প্ৰভাৱ পৰিব পাৰে।
(২) আয়’ডযুক্ত নিমখে বিশেষকৈ যিসকলৰ ইতিমধ্যে থাইৰয়ডৰ সমস্যা আছে তেওঁলোকৰ বাবে ক্ষতি কৰিব পাৰে।
কিছুমান ডাঙৰ অধ্যয়নে তলত দিয়া ৰোগবোৰৰ কথা আঙুলিয়াই দিয়ে:
(ক) হাইপাৰথাইৰয়ডিজম:
যেতিয়া থাইৰয়ড গ্ৰন্থিয়ে অতিৰিক্তভাৱে হৰম’ন উৎপাদন কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে।
লক্ষণ:
(১) দ্ৰুত হৃদস্পন্দন
(২) ওজন কমি যোৱা
(৩) অস্থিৰতা আৰু হতাশা
(৪) টোপনিৰ অভাৱ
(৫) অত্যধিক আয়’ডিন সেৱনে এই অৱস্থা আৰু বেয়া কৰি তুলিব পাৰে।
(খ) হাইপোথাইৰয়ডিজম:
থাইৰয়ড গ্ৰন্থিৰ কাৰ্য্যকলাপ লেহেমীয়া হয়।
লক্ষণ:
(১) ভাগৰুৱা
(২) ওজন বৃদ্ধি
(৩) ঠাণ্ডা সহ্য কৰিব নোৱাৰা
(৪) কোষ্ঠকাঠিন্য আৰু ছাল শুকান হোৱা
(৫) কিছুমান ক্ষেত্ৰত অতিৰিক্ত আয়’ডিনৰ ফলত থাইৰয়ড গ্ৰন্থি নিষ্ক্ৰিয় হৈ পৰে।
(গ) অটোইম্যুন থাইৰয়ড ৰোগ:
(১) যেনে হাছিমোটোৰ থাইৰয়ডাইটিছ, য’ত শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাই নিজৰ থাইৰয়ড গ্ৰন্থিটোক আক্ৰমণ কৰে।
(২) অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে অতিৰিক্ত আয়’ডিনে এই প্ৰক্ৰিয়াটো প্ৰৰোচিত কৰিব পাৰে।
(ঘ) ছালৰ সমস্যা:
কিছুমান লোকে অতিৰিক্ত আয়’ডিন সেৱনৰ বাবে ব্ৰণ, খজুৱতি, ফোহা আদি লক্ষণ দেখা পাইছে।
(ঙ) গৰ্ভৱতী মহিলা আৰু শিশুৰ ওপৰত প্ৰভাৱঃ
গৰ্ভাৱস্থাত অতিৰিক্ত আয়’ডিন সেৱনে শিশুৰ মগজু আৰু হৃদযন্ত্ৰৰ বিকাশত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে।
• গতিকে আমি আয়’ডযুক্ত নিমখ পৰিহাৰ কৰিব লাগেনে?
নাই, তেনেকুৱা নহয়। আয়’ডিন যুক্ত নিমখ সম্পূৰ্ণৰূপে ক্ষতিকাৰক নহয়। ই অতি প্ৰয়োজনীয়, কিন্তু ভাৰসাম্য গুৰুত্বপূৰ্ণ।
• বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থা (WHO)ৰ মতে:
• এজন ব্যক্তিক প্ৰতিদিনে ১৫০ মাইক্ৰ’গ্ৰাম আয়’ডিনৰ প্ৰয়োজন হয়।
• গৰ্ভৱতী মহিলাক অলপ বেছি (২৫০ মাইক্ৰ’গ্ৰাম) প্ৰয়োজন হয়।
• ভাৰত চৰকাৰে প্ৰদান কৰা আয়’ডিন যুক্ত নিমখ এই প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণৰ বাবে তৈয়াৰ কৰা হয়, কিন্তু যদি:
(১) ব্যক্তিজনে ইতিমধ্যে থাইৰয়ডৰ ঔষধ খাই আছে
(২) আয়’ডিন সংবেদনশীলতা থাকে
(৩) বা অটোইম্যুন ৰোগ আছে
(৪) তেতিয়া তেওঁলোকে আয়’ডিনৰ পৰিমাণৰ প্ৰতি বিশেষ গুৰুত্ব দিব লাগে। এনে লোকো আয়ʼডিন খোৱা উচিত নহয়।
অ-আইডাইজড নিমখ বিকল্প নেকি?
কিছুমান বজাৰত আয়'ডিন নথকা বা "নন-আইডাইজড" নিমখো পোৱা যায়। যিসকল লোকক চিকিৎসকে আয়’ডিন পৰিহাৰ কৰিবলৈ বিশেষভাৱে পৰামৰ্শ দিছে তেওঁলোকৰ বাবে এইবোৰ বিকল্প হ’ব পাৰে। কিন্তু সাধাৰণ জনতাৰ বাবে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ নোলোৱাকৈ আয়’ডিন যুক্ত নিমখ এৰি দিয়াটো ভাল নহ’ব।
কেনেকৈ ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰিব পাৰি?
চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ: যদি আপোনাৰ থাইৰয়ডৰ কোনো সমস্যা আছে, তেন্তে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাৰ পিছতহে নিমখ বাছি লওক।
নিমখ সেৱন সীমিত কৰক: WHO ৰ মতে এজন ব্যক্তিয়ে প্ৰতিদিনে ৫ গ্ৰামতকৈ অধিক নিমখ সেৱন কৰিব নালাগে – আয়’ডিন যুক্ত হওক বা নহওক।
প্ৰাকৃতিক উৎসৰ পৰা আয়'ডিন লাভ কৰক:
• গাখীৰ আৰু গাখীৰৰ পৰা তৈয়াৰী সামগ্ৰী
• সাগৰীয় মাছ
• কণী
• সেউজীয়া শাক-পাচলি আদিৰ পৰা আয়ʼডিন পোৱা যায়।
ভাৰতত আয়’ডিনযুক্ত নিমখ আয়’ডিনৰ অভাৱত হোৱা ৰোগ প্ৰতিৰোধৰ এক ফলপ্ৰসূ উপায় হিচাপে পৰিগণিত হৈছে। কিন্তু এতিয়া এইটো বুজাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ যে অতিৰিক্ত আয়’ডিন সমানেই ক্ষতিকাৰক । গতিকে আয়’ডিন সুষম পৰিমাণে সেৱন কৰক। যদি আপুনি থাইৰয়ড বা আন হৰম’নৰ সমস্যাত ভুগিছে তেন্তে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লোৱাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। সঠিক তথ্য আৰু ভাৰসাম্যই হৈছে সুস্থ জীৱনৰ চাবিকাঠি।
