Apurba Das
যক্ষ্মা (TB)ক শ্বাস-প্ৰশ্বাসজনিত এক গুৰুতৰ সংক্ৰমণ বুলি গণ্য কৰা হয়, যাৰ ফলত বহুতো স্বাস্থ্যজনিত সমস্যাৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায়। মাইকোবেক্টেৰিয়াম টিউবাৰকুলোচিছ নামৰ বেক্টেৰিয়াৰ দ্বাৰা হোৱা টিবি সংক্ৰমণে হাওঁফাওঁৰ গুৰুতৰ ক্ষতি কৰিব পাৰে। এই ভয়াৱহ ৰোগ প্ৰতিৰোধৰ বাবে চৰকাৰে অহৰহ প্ৰচেষ্টা চলোৱাৰ পিছতো দেশত টিবি আক্ৰান্তৰ সংখ্যা এতিয়াও চিন্তাৰ কাৰণ হৈয়ে আছে।
সংবাদ মাধ্যমৰ বাতৰি অনুসৰি শেহতীয়াকৈ অসমৰ শিলচৰস্থিত নেশ্যনেল ইনষ্টিটিউট অৱ টেকন’লজিৰ (এন আই টি)ৰ ত্ৰিশগৰাকী ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ টিবিত আক্ৰান্ত হোৱা দেখা গৈছে। ছাত্ৰ-ছাত্ৰী সকলৰ মাজত এই ভয়াৱহ ৰোগ নিশ্চিত হোৱাৰ বাবে কেম্পাছত এক ভয়ৰ পৰিবেশ দেখা গৈছে।
মঙলবাৰে স্বাস্থ্য বিভাগৰ এটা দলে ২০০ গৰাকী ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক পৰীক্ষা কৰি তাৰে ৩০ গৰাকীৰ টিবিৰ লক্ষণ ধৰা পৰা বুলি বিষয়াসকলে জানিবলৈ দিয়ে। তেওঁলোকৰ নমুনা শিলচৰ চিকিৎসা মহাবিদ্যালয়লৈ প্ৰেৰণ কৰা হৈছে। চলিত বৰ্ষৰ ফেব্ৰুৱাৰী মাহত ঘৰলৈ উভতি অহাৰ পিছত বাংলাদেশৰ এগৰাকী ছাত্ৰীক এই ৰোগত আক্ৰান্ত বুলি ধৰা পৰিছিল আৰু পিছত তেওঁক পৃথক কৰি ৰখা হৈছিল। সম্ভৱতঃ তেওঁৰ সংস্পৰ্শলৈ অহাৰ বাবে বাকী ছাত্ৰ-ছাত্ৰীসকল টিবি ৰোগত আক্ৰান্ত হৈছে।
ছাত্ৰ-ছাত্ৰী সকল টিবি ৰোগত আক্ৰান্ত হোৱা বুলি ধৰা পৰাৰ পিছতে এই সংক্ৰমণৰ বলি হ’ব পাৰে নকি অন্যান্য যুৱক-যুৱতীসকলো ? সেই প্ৰশ্নটো মানুহৰ মনত উদয় হৈছে।
যিকোনো ব্যক্তিয়ে টিবি হ’ব পাৰে
এই বিষয়ত সংবাদ মাধ্যমৰ সৈতে কথা পাতিবলৈ অস্বীকাৰ কৰিছে এন আই টিৰ বিষয়াসকলে। অৱশ্যে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ মতে প্ৰতিষ্ঠানখনত এই সংক্ৰমণ দ্ৰুতগতিত বিয়পি পৰিছে।
স্বাস্থ্য বিশেষজ্ঞৰ মতে, যিকোনো বয়সৰ ব্যক্তিৰ ক্ষেত্ৰত টিবি সংক্ৰমণ হ’ব পাৰে। দুবছৰৰ তলৰ শিশুৰ বিপদ অধিক। এই বয়সৰ গোটৰ টিবিয়ে মগজু-মেৰুদণ্ডৰ চাৰিওফালে থকা তৰল পদাৰ্থত গুৰুতৰ ৰোগ সৃষ্টি কৰিব পাৰে, যাক মেনিনজাইটিছ বোলা হয়। বৃদ্ধ লোকৰ ক্ষেত্ৰত টিবিয়ে ভয়াৱহ পাৰ্শ্বক্ৰিয়া কৰিব পাৰে। বেক্টেৰিয়াৰ বাবে যুৱ প্ৰাপ্তবয়স্কসকলো বিপদত পৰিব পাৰে, গতিকে সকলোৱে টিবিৰ পৰা সুৰক্ষিত হৈ থকাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ।
যুৱক-যুৱতীসকলৰ টিবি ৰোগৰ আশংকা
সমগ্ৰ বিশ্বৰ যুৱক-যুৱতীসকলৰ মাজত টিবি ৰোগৰ সমস্যাই এক বৃহৎ ভাবুকিৰ সৃষ্টি কৰিছে। চেণ্টাৰ ফৰ ডিজিজ কণ্ট্ৰল এণ্ড প্ৰিভেনচনে (চিডিচি) ২০২১ চনত আমেৰিকাৰ ৰাজ্যসমূহত মুঠ ৭,৮৮২ জন টিবি ৰোগীৰ তথ্য প্ৰকাশ কৰিছে। ২০২১ চনত আমেৰিকাত ১৪ বছৰ বা তাতকৈ কম বয়সৰ শিশুৰ ৩১৭ টা টিবি ৰোগ দেখা গৈছিল। এইবাৰ আমেৰিকাত ১৫ বছৰৰ তলৰ শিশুৰ ৪% টিবি ৰোগীৰ ৰিপৰ্ট পোৱা গৈছে।
স্বাস্থ্য বিশেষজ্ঞৰ মতে, যিকোনো বয়সৰ লোক সংক্ৰমণৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হ’ব পাৰে। একেলগে থকা অৱস্থাৰ ফলত সংক্ৰমণ আৰু টিবি ৰোগৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায়।
এইবোৰ টিবি সংক্ৰমণৰ বাবে বিপদজনক কাৰক হ’ব পাৰে
স্বাস্থ্য বিশেষজ্ঞৰ মতে, কিছুমান কাৰকে সংক্ৰমণৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি কৰে। টিবি ৰোগীৰ লগত থাকিলে বা ঘনিষ্ঠ সংস্পৰ্শত থাকিলে সংক্ৰমণৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পাব পাৰে। ইয়াৰ বাহিৰেও যদি আপুনি এনেকুৱা ঠাইত বাস কৰে য’ত ইতিমধ্যে টিবিৰ প্ৰাদুৰ্ভাৱ হৈছে, তেন্তে সেই পৰিস্থিতিত আপোনাৰ সংক্ৰমণৰ সম্ভাৱনাও বৃদ্ধি পায়।
ইয়াৰ বাহিৰেও যিসকল লোকৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা দুৰ্বল তেওঁলোকৰ টিবি ৰোগত আক্ৰান্ত হোৱাৰ সম্ভাৱনাও বেছি।
টিবিৰ পৰা কেনেকৈ হাত সাৰিব পাৰি?
স্বাস্থ্য বিশেষজ্ঞসকলে কয় যে, য’ত টিবি সমস্যা সাধাৰণ, সেইবোৰ দেশত কেঁচুৱাক বেচিল কেলমেট-গুৱেৰিন (বিচিজি) টিকা দিলে সংক্ৰমণৰ সম্ভাৱনা হ্ৰাস কৰিব পাৰি। ইয়াৰ বাহিৰেও কম বায়ু চলাচল থকা ঠাইত টিবি বা আন যিকোনো ধৰণৰ শ্বাস-প্ৰশ্বাসজনিত সংক্ৰমণ দ্ৰুতগতিত বিয়পি পৰাৰ আশংকা থাকে, সেয়েহে কোঠাটোত বায়ু ভালদৰে চলাচল কৰাটো নিশ্চিত কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ। মাস্ক পৰিধান কৰাটোও শ্বাস-প্ৰশ্বাসজনিত সংক্ৰমণৰ আশংকাৰ পৰা সুৰক্ষিত ৰখাৰ এক ফলপ্ৰসূ উপায় হ’ব পাৰে।
টি.বি.ৰ প্ৰকাৰসমূহ
বহু ধৰণৰ টিবি ৰোগে এজন ব্যক্তিক আক্ৰমণ কৰে যেনে –
সুপ্ত টিবি: এই ধৰণৰ টিবিত বেক্টেৰিয়াবোৰ শৰীৰত নিষ্ক্ৰিয় ৰূপত থাকে, কাৰণ আমাৰ শৰীৰৰ শক্তিশালী প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাই ইয়াক সক্ৰিয় হ’বলৈ নিদিয়ে। এই অৱস্থাত টিবিৰ কোনো লক্ষণ দেখা নাযায়। কিন্তু ভৱিষ্যতে সক্ৰিয় হ’ব পাৰে আৰু আনলৈ অতি সহজেই আক্ৰমণ কৰিব পাৰে।
সক্ৰিয় টিবি: এই ধৰণৰ টিবিত শৰীৰৰ ভিতৰত বেক্টেৰিয়া উৎপন্ন হয় আৰু ৰোগৰ সকলো লক্ষণ দেখা যায়। এয়া এক সংক্ৰামক প্ৰকাৰৰ ৰোগ।
পালমোনাৰী টিবি: এই ধৰণৰ টিবিক এই ৰোগৰ প্ৰাৰম্ভিক (প্ৰাথমিক) ৰূপ বুলি ধৰিব পাৰি, যিয়ে প্ৰত্যক্ষভাৱে হাওঁফাওঁত প্ৰভাৱ পেলায় আৰু দীৰ্ঘদিনীয়া কাহৰ সৃষ্টি কৰে।
এক্সট্ৰা পালমোনাৰী টিবি: এই ধৰণৰ টিবিত হাওঁফাওঁৰ পৰা আন অংশলৈও এই ৰোগ বিয়পে। হাওঁফাওঁৰ লগতে এই সমস্যা হাড়, বৃক্ক আৰু লিম্ফ ন’ডলৈও বিয়পিব পাৰে।
টিবিৰ লক্ষণ
টিবি ৰোগৰ লক্ষণসমূহ শৰীৰৰ ক’ত টিবি বেক্টেৰিয়া বাঢ়িছে তাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে। সাধাৰণতে এই ৰোগৰ লক্ষণ বেলেগ বেলেগ যদিও হাড়ৰ টিবিৰ কিছুমান লক্ষণ ডিঙিৰ টিবিৰ লক্ষণতকৈ পৃথক। সাধাৰণতে হাওঁফাওঁত টিবি বেক্টেৰিয়া বাঢ়ে (পালমোনাৰী টিবি)। টিবিৰ ক্ষেত্ৰত তলত দিয়া লক্ষণ দেখা দিব পাৰে-
• ৩ সপ্তাহ বা তাতকৈ অধিক সময় ধৰি থকা কাহ
• বুকুৰ বিষ
• কফত ৰক্তক্ষৰণ
• দুৰ্বলতা বা ক্লান্তি
• ওজন কমি যোৱা
• ভোক কমি যোৱা
• ঠাণ্ডা অনুভৱ কৰা
• জ্বৰ
• ৰাতি ঘাম ওলায়
বহুতে ভুল বুজি পায় যে মহিলাৰ টিবি ৰোগৰ লক্ষণ পুৰুষৰ টিবি ৰোগৰ লক্ষণতকৈ পৃথক। কিন্তু তেনেকুৱা একো নহয়। যদি আপুনি ওপৰত উল্লেখ কৰা কোনো লক্ষণৰ সন্মুখীন হৈছে তেন্তে তৎক্ষণাত চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লওঁক।
টিবিৰ কাৰণ
টিবি ৰোগ বেক্টেৰিয়াৰ দ্বাৰা হয়, যি চৰ্দি বা ফ্লুৰ দৰে বায়ুৰ মাজেৰে বিয়পি পৰে। এই ৰোগ থকা লোকৰ সংস্পৰ্শলৈ আহিলেহে টিবি ৰোগ হয়। উদাহৰণস্বৰূপে, যদি আপুনি টিবি ৰোগীৰ লগত আড্ডা মাৰি থাকে।
টিবিৰ চিকিৎসা
টিবি ৰোগৰ চিকিৎসা টিবিৰ প্ৰকাৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে। যদি আপুনি সুপ্ত টিবি ৰোগত আছে তেন্তে আপোনাৰ চিকিৎসকে আপোনাক বেক্টেৰিয়াক নাশ কৰিবলৈ কিছু ঔষধ দিব পাৰে, গতিকে সংক্ৰমণ সক্ৰিয় নহোৱাতে চিকিৎসা কৰা দৰকাৰ।
আপুনি আইছ’নিয়াজিড, ৰিফাপেন্টিন, বা ৰিফাম্পিন ঔষধ গ্ৰহণ কৰিব দিব পাৰে। এই ধৰণৰ ঔষধৰ এটা কৰ্চ থাকে, যিটো সম্পূৰ্ণ কৰাটো অত্যন্ত বাধ্যতামূলক। যদি আপুনি সক্ৰিয় টিবিৰ কোনো লক্ষণ লক্ষ্য কৰে, তেন্তে তৎক্ষণাত চিকিৎসকৰ সৈতে যোগাযোগ কৰক আৰু চিকিৎসাৰ বিকল্পসমূহৰ বিষয়ে আলোচনা কৰক।
ইয়াৰ উপৰিও চিকিৎসকে কিছুমান ঔষধৰ সংমিশ্ৰণৰো পৰামৰ্শ দিব পাৰে। সাধাৰণতে চিকিৎসকে ইথামবুটল, আইছ’নিয়াজিড, পাইৰাজিনামাইড আৰু ৰিফাম্পিন নামৰ ঔষধৰ সংমিশ্ৰণ দিয়ে। এই ঔষধেৰে চিকিৎসা ৬ৰ পৰা ১২ মাহলৈকে থাকিব পাৰে। আনহাতে পালমোনাৰী আৰু এক্সট্ৰা পালমোনাৰী টিবিৰ ক্ষেত্ৰত চিকিৎসাৰ গতি অলপ দীঘলীয়া হৈ পৰে।
যদি আপোনাৰ কোনো ধৰণৰ সংক্ৰমণ হৈছে বা কোনো ধৰণৰ ঔষধ খাই আছে, তেন্তে নিশ্চিতভাৱে চিকিৎসকক এই বিষয়ে অৱগত কৰক।
সাধাৰণ টিবি ৰোগ ঘৰুৱা ভাবে চিকিৎসা:
তুলসী সেৱন কৰি টিবি ৰোগৰ চিকিৎসা :
এগিলাচ পানীত এঘাৰটা তুলসীৰ পাত, অলপ জিৰা আৰু হিংগ দিব। তাত এটা নেমু চেপি দিনে তিনিবাৰকৈ খাব লাগে। টিবি ৰোগত ই উপকাৰী।
নহৰু সেৱন কৰি টিবি ৰোগৰ চিকিৎসা :
ৰাতিপুৱা ১ টা নহৰু খাব আৰু তাৰ ওপৰত গৰম পানী খাব। টিবি (যক্ষ্মা) ৰোগত ই অতি উপকাৰী।
নহৰুৱে টিবি বেক্টেৰিয়া নিৰ্মূল কৰাত সহায় কৰে। ইয়াৰ উপৰিও ইয়াত এলিচিন আৰু এজ’ইন থাকে, যিয়ে বেক্টেৰিয়াৰ বৃদ্ধিত বাধা দিয়ে। একাপ গাখীৰত এচামুচ থেতেলিয়াই লোৱা নহৰু আৰু এটুকুৰা কেঁচা হালধি মিহলাই লওক। তাত চাৰিকাপ পানী দি উতলাই লওক। যেতিয়া এই গাখীৰৰ এক চতুৰ্থাংশ বাকী থাকে তেতিয়া ইয়াক পান কৰক।
নাগবালাঃ
টিবি ৰোগ নিৰাময়ৰ ঘৰুৱা উপায়
নাগবালা পাউদাৰ খাব লাগে। অলপমান ঘিউৰ লগত খাব লাগে। মৌৰ লগতো সেৱন কৰিলে টিবি ৰোগত সকাহ পোৱা যায়। উন্নত সমাধানৰ বাবে আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লওক।
যক্ষ্মা ৰোগৰ বাবে ঘৰুৱা উপায় পিঁয়াজ আৰু হিং:
আধা কাপ পিঁয়াজৰ ৰসত এচিমুচ হিং দিব। প্ৰতিদিনে পুৱা আৰু গধূলি খালী পেটত খাব লাগে। যক্ষ্মা ৰোগৰ ক্ষেত্ৰত ই উপকাৰী।
চজিনা :
যক্ষ্মা ৰোগৰ ঘৰুৱা প্ৰতিকাৰ
দৈনিক সিজোৱা চজিনা আৰু পাত খাব লাগে। ইয়াৰ চূপ বনাই খাব পাৰে। ইয়াৰ ফলত সংক্ৰমণৰ পৰা সোনকালে সকাহ পোৱা যায়।
আতলাছ বা চিটাফাল: টিবি ৰোগৰ চিকিৎসাৰ ঘৰুৱা উপায়
টিবি ৰোগত চিটাফল উপকাৰী। ইয়াক কাষ্টাৰ্ড আপেল বুলিও কয়। ইয়াৰ ভিতৰৰ অংশ উলিয়াই লওক। ৫০ গ্ৰাম কিচমিচ দি এগিলাচ পানীত উতলাই লওক। যেতিয়া ই এক চতুৰ্থাংশৰ পৰিমাণত থাকিব, তেতিয়া ইয়াক চেকি তাত ২ চামুচ চেনি আৰু এচিকুট ইলাচিৰ গুৰি দিব। ঠাণ্ডা কৰি দিনে দুবাৰকৈ খাব।
টিবি ৰোগত আহত গছৰ বীজ আৰু আদাৰ উপকাৰিতা :
এগিলাচ গৰুৰ গাখীৰত ৫-৬ টা আহত গছৰ গুটি আৰু পিহি লোৱা আদা দি পগাব। এই গাখীৰ চেকি তাত এচামুচ মৌ দি পান কৰক। এই গাখীৰে টিবি (যক্ষ্মা) ৰোগৰ সকলো লক্ষণ নিৰাময় কৰে।
ই কাহ, কফ, শ্লেষ্মা গঠন আদি লক্ষণ ভাল কৰে।
যক্ষ্মা ৰোগত এইবোৰ পৰিহাৰ কৰক :
টিবি ৰোগ হ’লে ৰোগীয়ে তলত দিয়া খাদ্য পৰিহাৰ কৰিব লাগে:-
টিবিত তেলত ভজা খাদ্য খাব নালাগে। ইয়াৰ সেৱনে টিবিত ডায়েৰিয়া, পেটৰ বিষ আৰু ক্লান্তিৰ দৰে সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
অতি গাহৰি আৰু অন্যান্য তেলত ভজা চৰ্বি থকা খাদ্য গ্ৰহণ কৰিব নালাগে। এইটো এক প্ৰকাৰৰ বেয়া চৰ্বি, যিয়ে শৰীৰত কলেষ্টেৰলৰ মাত্ৰা বৃদ্ধি আৰু প্ৰদাহ বৃদ্ধি কৰে ।
চাহ আৰু কফি সেৱন নকৰিব। ইয়াৰ ফলত টোপনি নোহোৱাৰ সমস্যা হ’ব পাৰে। টিবি ৰোগীয়ে সেউজীয়া চাহ খাব লাগে। বিজলুৱা আৰু ঠাণ্ডা খাদ্য একেবাৰে খাব নালাগে।
ধূমপান আৰু মদ একেবাৰে সেৱন কৰিব নালাগে।
