( অপূৰ্ব দাস )
দেশত চাঞ্চল্যকৰ কথাটো হ’ল ৪.২ কোটিতকৈ অধিক লোক এই ৰোগত আক্ৰান্ত হৈ আছে আৰু ইয়াৰে এক তৃতীয়াংশ লোক এই ৰোগৰ বিষয়েও অৱগত । ইয়াৰ লক্ষণ, কাৰণ, প্ৰতিৰোধ আৰু চিকিৎসা সকলো তথ্য বিতংকৈ জানিবলৈ পঢ়িব।
থাইৰয়ড গ্ৰন্থি আমাৰ ডিঙিৰ আগফালে থকা শ্বাসনালীত পখিলাৰ আকৃতিত বিয়পি থাকে। এই গ্ৰন্থি আমাৰ শৰীৰৰ এটা সৰু কিন্তু অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ অংগ। এই গ্ৰন্থিৰ পৰা থাইৰয়ড হৰম’ন নিৰ্গত হয়, যিয়ে শৰীৰৰ বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ কাম নিয়ন্ত্ৰণ কৰে। যেনে, বিপাকীয় কাৰ্য্য নিয়ন্ত্ৰণ কৰা।
শৰীৰত শক্তিৰ উৎপাদন আৰু ব্যৱহাৰ হৈছে বিপাকীয় ক্ৰিয়া (Metabolism) হৈছে আমাৰ সকলো কাম যেনে উশাহ-নিশাহ, হজম, হৃদস্পন্দন আনকি চিন্তা-চৰ্চাও সম্পন্ন হয়! কিন্তু যেতিয়া থাইৰয়ডে নিজৰ কাম সঠিকভাৱে নকৰে তেতিয়া শৰীৰত বিভিন্ন সমস্যা হ'য়।
• থাইৰয়ড বিকাৰ
যদি শৰীৰত থাইৰয়ড হৰম’ন অতিৰিক্তভাৱে উৎপাদন হ’বলৈ আৰম্ভ কৰে তেন্তে ইয়াক হাইপাৰথাইৰয়ডিজম বোলা হয়। আৰু যদি হৰম’নৰ পৰিমাণ কমি যায় তেন্তে ইয়াক হাইপ’থাইৰয়ডিজম বোলা হয়। দুয়োটা অৱস্থাই স্বাস্থ্যৰ প্ৰতি গুৰুতৰ ভাবুকি কঢ়িয়াই আনিব পাৰে আৰু প্ৰায়ে চিকিৎসা আৰু ঔষধৰ প্ৰয়োজন হয়।
মহিলাসকল কিয় থাইৰয়ডৰ সমস্যাৰ সন্মুখীন হোৱাৰ প্ৰৱণতা বেছি?
ভাৰতত প্ৰতি ১০ জনৰ ভিতৰত ১ জন থাইৰয়ড সমস্যাত ভুগিছে যদিও মহিলাৰ মাজত ইয়াৰ সংখ্যা আৰু বেছি। হৰম’নৰ ভাৰসাম্যহীনতা, প্ৰসৱৰ পিছত শাৰীৰিক পৰিৱৰ্তন, মানসিক চাপ আৰু আয়’ডিনৰ অভাৱ ইয়াৰ মূল কাৰণ। চাঞ্চল্যকৰ কথাটো হ’ল ৪.২ কোটিতকৈ অধিক লোক এই ৰোগত আক্ৰান্ত আৰু এক তৃতীয়াংশ লোক এই ৰোগৰ বিষয়েও অৱগত ।
থাইৰয়ডৰ ৰোগ হোৱাৰ কাৰণ:
(১) থাইৰয়ড ৰোগ : থাইৰয়ড গ্ৰন্থিৰ প্ৰদাহ, যাৰ ফলত হৰম’ন কম উৎপাদন হয়।
(২) হাছিমোটোৰ থাইৰয়ডাইটিছ: শৰীৰৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতাই থাইৰয়ডক আক্ৰমণ কৰা এক অটোইম্যুন ৰোগ।
(৩) প্ৰসৱৰ পিছৰ থাইৰয়ডাইটিছ: প্ৰসৱৰ পিছত ৫-৯% মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত হয়।
(৪) হৰম’ন উৎপাদনত বাধা।
(৫) জন্মগত থাইৰয়ডৰ সমস্যা : জন্মৰ পৰাই যদি থাইৰয়ড সঠিকভাৱে কাম নকৰে তেন্তে ভৱিষ্যতে গুৰুতৰ সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে।
থাইৰয়ডৰ ৰোগৰ লক্ষণ :
ভাগৰুৱা, ঠাণ্ডাৰ প্ৰতি সংবেদনশীলতা, কোষ্ঠকাঠিন্য, শুকান ছাল, ওজন বৃদ্ধি, মুখমণ্ডল ফুলা, মাত কৰ্কষ হোৱা, চুলি সৰা আৰু ছালৰ উজ্জ্বলতা নাশ হোৱা। কিছুমান ৰোগীৰ উদ্বেগ, মল-মূত্ৰ বৃদ্ধি, হাত-ভৰি কঁপনি, গৰমৰ প্ৰতি অসহিষ্ণুতা আদিও লক্ষণ দেখা দিয়ে। এনে ৰোগীয়ে ঠাণ্ডাত ঠাণ্ডা বেছিকৈ পায় আৰু গৰমত গৰম বেছিকৈ পায়, অৰ্থাৎ শৰীৰে শীত-তাপ নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব নোৱাৰে।
থাইৰয়ড পৰীক্ষা :
যিহেতু থাইৰয়ডৰ লক্ষণসমূহ আন ৰোগৰ সৈতে মিল থাকিব পাৰে, গতিকে সঠিক নিদানৰ বাবে তেজৰ পৰীক্ষা, ইমেজিং পৰীক্ষা আৰু শাৰীৰিক পৰীক্ষাৰ প্ৰয়োজন হ’ব পাৰে।
থাইৰয়ডৰ চিকিৎসা :
হাইপাৰথাইৰয়ডিজমৰ বাবে: এন্টি-থাইৰয়ড ঔষধ (যেনে মেথিমাজ’ল), তেজস্ক্রিয় আয়’ডিন থেৰাপী, বিটা ব্লকাৰৰ দ্বাৰা লক্ষণ নিয়ন্ত্ৰণ, থাইৰয়ড অস্ত্ৰোপচাৰ (থাইৰয়ডেক্টমী)
হাইপোথাইৰয়ডিজমৰ বাবে: থাইৰয়ড সলনি কৰা ঔষধ যেনে লেভ’থাইৰ’ক্সিন।
থাইৰয়ডৰ ফলত চুলি সৰা হয় নেকি?
হয়, হাইপোথাইৰয়ডিজমৰ ফলত চুলি সৰা হ’ব পাৰে। যদি আপুনিও চুলি সৰা সমস্যাৰ সন্মুখীন হৈছে তেন্তে তৎক্ষণাত চিকিৎসকৰ সৈতে যোগাযোগ কৰক। থাইৰয়ড হ'লে বহু বেছিকৈ চুলি সৰিবলৈ ল'য়।
থাইৰয়ডত কি খাব আৰু কি নাখাব?
ইয়াৰ প্ৰতিৰোধ কৰিবলৈ: আয়’ডিনযুক্ত নিমখ, মাছ, কণী, গাহৰি মাংস, সাগৰীয় শেলাই, দুগ্ধজাত সামগ্ৰী, আৰু আয়’ডিন পৰিপূৰক পৰিহাৰ কৰক।
উপকাৰী খাদ্য খাওক: আপোনাৰ খাদ্য তালিকাত ভাৰ্জিন অলিভ অইল, ফ্লেক্স ছিড অইল, কেঁচা বাদাম আৰু গুটি, বিলাহী , মটৰ , আপেল, নেমু, এভোকেডো অন্তৰ্ভুক্ত কৰক। এই ভাল চৰ্বিবোৰে থাইৰয়ডৰ স্বাস্থ্য উন্নত কৰে।
থাইৰয়ডৰ সমস্যাক সহজভাৱে ল’লে ব্যয়বহুল বুলি প্ৰমাণিত হ’ব পাৰে। সময়মতে ৰোগ নিৰ্ণয় আৰু সঠিক চিকিৎসা হ’লে এই ৰোগৰ প্ৰভাৱ বহু পৰিমাণে ৰোধ কৰিব পৰা যায়। গতিকে কোনো লক্ষণ দেখা দিলে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লৈ স্বাস্থ্যক অগ্ৰাধিকাৰ দিয়ক। কাৰণ স্বাস্থ্যতকৈ ডাঙৰ ধন নাই !