জণ্ডিচৰ কাৰণ, লক্ষণ আৰু চিকিৎসা
(অপূৰ্ব দাস)
ইংৰাজীত জণ্ডিচ বুলিও জনা যায়, ছাল, চকুৰ বগা ৰং আৰু প্ৰস্ৰাৱ হালধীয়া হোৱা অৱস্থা। মূলতঃ তেজত বিলিৰুবিনৰ অতিৰিক্ত পৰিমাণৰ ফলত ইয়াৰ সৃষ্টি হয়। বিলিৰুবিন হৈছে ৰক্তকণিকা বিভাজিত হ’লে গঠিত হালধীয়া ৰঙৰ ৰঞ্জক পদাৰ্থ। সাধাৰণতে ই যকৃতৰ জৰিয়তে নিৰ্গত হৈ সৌচৰ দ্বাৰা বাহিৰ হ'য় যদিও যকৃতৰ সমস্যা হ'লে যকৃতে উলিয়াই পেলাবলৈ সক্ষম নহ'য় বা কিবা কাৰণত বাধা আহিলে জণ্ডিচ হয়।
◽জণ্ডিচৰ প্ৰধান কাৰণ
• যকৃতৰ ৰোগ
• হেপাটাইটিছ (হেপাটাইটিছ এ, বি, চি, ই)
• চিৰ’চিছ
• যকৃতৰ বিকলতা
• পিত্ত নলীত বাধা
• পিত্তৰ পাথৰ
• পিত্তনলীত টিউমাৰ
• পিত্তনলী সংকুচিত হোৱা
• তেজৰ লগত জড়িত সমস্যা
• ৰক্তকণিকাৰ দ্ৰুত বিভাজন (Hemolysis) ৷
• থেলাছেমিয়া
• মেলেৰিয়া
• সংক্ৰমণ
• দূষিত পানী বা খাদ্যৰ পৰা সংক্ৰমণ
• অত্যধিক মদ্যপান
• বিষাক্ত ঔষধ বা ৰাসায়নিক পদাৰ্থৰ সংস্পৰ্শলৈ অহা
◽অন্য কাৰণ
• নৱজাতকৰ জন্মগত জণ্ডিচ
• দীৰ্ঘদিনীয়া সুষম খাদ্য নোখোৱা
• চৰ্বিযুক্ত যকৃতৰ ৰোগ ( Fatty Liver ) শৰীৰত বেয়া কলেষ্টেৰল ( চৰ্বি ) জমা হ'লে এনে ৰোগ হ'য়।
◽জণ্ডিচৰ প্ৰধান লক্ষণ
• ছাল আৰু চকুৰ ৰং হালধীয়া হোৱা
• হালধীয়া বা বাদামী ৰঙৰ প্ৰস্ৰাৱ
• বগা, ক'লা বা মটীয়া ৰঙৰ সৌচ
• অত্যন্ত ভাগৰুৱা আৰু দুৰ্বলতা
• পেটৰ ওপৰৰ অংশত বিষ বা গধুৰতা
• ভোক কমি যোৱা আৰু বমি বমি লগা বা বমি হোৱা
• জ্বৰ (বিশেষকৈ ভাইৰাছজনিত হেপাটাইটিছত)
◽জণ্ডিচৰ আয়ুৰ্বেদিক দৃষ্টিভংগী
জণ্ডিচক আয়ুৰ্বেদত "কামলা ৰোগ" বুলি কোৱা হয়। ইয়াৰ মূল কাৰণ পিত্ত দোষ । পিত্তৰ ভাৰসাম্যহীন হ’লে ই তেজ আৰু যকৃতত প্ৰভাৱ পেলায়, যাৰ ফলত শৰীৰ হালধীয়া হৈ পৰে।
◽আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসা
• ত্ৰিফলা পাউদাৰ আধা বা ১ চামুচ– ই হজম শক্তি উন্নত কৰে আৰু তেজ বিশুদ্ধ কৰে।
• ভূমি আমলখি – যকৃত শক্তিশালী কৰাৰ বাবে আৰু জণ্ডিচৰ চিকিৎসাৰ বাবে অত্যন্ত উপকাৰী।
• গিলয় – ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা বৃদ্ধি কৰে আৰু যকৃত বিশুদ্ধ কৰে।
• হালধি আৰু মৌ – মৌৰ লগত হালধি সেৱন কৰিলে যকৃতৰ কাৰ্য্যক্ষমতা বৃদ্ধি পায়।
• নিম তিতা আৰু অমিতাৰ ৰস – যকৃত আৰু তেজ পৰিষ্কাৰ কৰে।
• নাৰিকল পানী – শৰীৰ ঠাণ্ডা কৰে আৰু বিষাক্ত পদাৰ্থ বাহিৰ কৰাত সহায় কৰে।
◽ আয়ুৰ্বেদিক চিকিৎসা
• পুনৰ্ণৱা মন্দুৰ
• কামদুধা ৰস (চিকিৎসকৰ তত্বাৱধানত)
• আৰোগ্যবৰ্ধিনী ৱতী (চিকিৎসকৰ তত্বাৱধানত)
◽জীৱনশৈলী আৰু খাদ্যাভ্যাস
• লঘু, সহজে হজম হোৱা, আৰু সতেজ খাদ্য খাব লাগে।
• তেলাল, অধিক টেঙা, জলকীয়া, চৰ্বি যুক্ত খাদ্য আৰু ভজা খাদ্য পৰিহাৰ কৰক। নিমখৰ পৰিমাণো কম কৰা উচিত।
• পৰ্যাপ্ত টোপনি লওক আৰু মানসিক চাপৰ পৰা আঁতৰি থাকক।
• সেউজীয়া শাক-পাচলিৰ ৰস , আলু, মগু দাইল , কুঁহিয়াৰৰ ৰস সেৱন কৰিলে উপকাৰী।
◽জণ্ডিচৰ এলোপেথিক চিকিৎসা
• তেজৰ পৰীক্ষা
• আল্ট্ৰাছাউণ্ড, চিটি স্কেন
• ভাইৰাছৰ মাৰ্কাৰ (হেপাটাইটিছ পৰীক্ষা)
• হেপাটাইটিছ এ/ই – জিৰণি, তৰল পদাৰ্থ, আৰু সুষম খাদ্যৰ দ্বাৰা নিৰাময় হয়।
• হেপাটাইটিছ বি/চি – এন্টিভাইৰেল ঔষধ (যেনে ইন্টাৰফেৰন, টেন’ফ’ভিৰ)।
• পিত্তৰ পাথৰ – অস্ত্ৰোপচাৰ বা এণ্ড’স্কপিৰ দ্বাৰা পাথৰ আঁতৰোৱা।
• লিভাৰ চিৰ’ছিছ – ঔষধ আৰু লিভাৰ ট্ৰান্সপ্লাণ্টৰ প্ৰয়োজন হয়।
• সংক্ৰমণ বা চেপ্চিছ – এন্টিবায়টিকৰ ব্যৱহাৰ।
• পৰ্যাপ্ত পানী খোৱা উচিত।
• ভিটামিন সমৃদ্ধ খাদ্য খাব।
• মদ আৰু অন্যান্য মাদক দ্ৰব্য পৰিহাৰ কৰিব।
◽ঘৰুৱা উপায়
• ঘৰত ৰন্ধা মচলা আৰু তেল নিদিয়া খাদ্য খাব লাগে।
সৰু তেল নথকা মাছ খাব পাৰে। পৰিস্কাৰ পানী খাব লাগে । বাহিৰৰ দূষিত খাদ্য পৰিহাৰ কৰিব লাগে।
• মদ আৰু ধূমপান সম্পূৰ্ণৰূপে ত্যাগ কৰক।
• বিশেষকৈ যদি আপোনাৰ পূৰ্বৰ লিভাৰৰ ৰোগ আছে তেন্তে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ লৈ যকৃত পৰীক্ষা কৰি থাকিব।
• ব্যায়াম আৰু যোগাসনক আপোনাৰ জীৱনশৈলীৰ অংশ হিচাপে গঢ়ি তোলক।
• কুঁহিয়াৰৰ ৰস, কৰ্দৈ টেঙাৰ অলপ ৰস বা নেমুৰ পানী খোৱাটো উপকাৰী।
জণ্ডিচ সাধাৰণ ৰোগ হয় যদিও ই যকৃতৰ গুৰুতৰ সমস্যাৰ লক্ষণ হ’ব পাৰে। তৎকালীনভাৱে চিকিৎসা নকৰিলে জীৱন সংকটজনক হ'ব পাৰে। ইয়াৰ ফলত যকৃতৰ বিকলতা হ’ব পাৰে। গতিকে জণ্ডিচৰ প্ৰথম লক্ষণ দেখা পোৱাৰ লগে লগে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ ল'ব। আয়ুৰ্বেদিক আৰু এলোপেথিক দুয়োটা পদ্ধতি নিজস্বভাৱে ফলপ্ৰসূ যদিও সময়োপযোগী, উপযুক্ত চিকিৎসা আৰু জীৱনশৈলীৰ পৰিৱৰ্তন জণ্ডিচৰ পৰা সম্পূৰ্ণৰূপে আৰোগ্য লাভৰ চাবিকাঠি।