এইবোৰ ভিটামিন আৰু খনিজ পদাৰ্থৰ বাবে পাচন শক্তি দুৰ্বল হয়। জানিবলৈ পঢ়িব।
( অপূৰ্ব দাস )
পৰিৱৰ্তিত জীৱনশৈলী, অনিয়মিত খাদ্যাভ্যাস আৰু মানসিক চাপৰ বাবে পাচনতন্ত্ৰৰ সমস্যা সাধাৰণ হৈ পৰিছে। কোষ্ঠকাঠিন্য, বদহজম, গেছ, পেট ফুলা, এচিডিটি আদি সমস্যাই বহু লোকক আগুৰি ধৰে। প্ৰায়ে মানুহে ইয়াৰ চিকিৎসা কেৱল ঘৰুৱা ঔষধ বা Allopathic ঔষধেৰেহে কৰে, কিন্তু ইয়াৰ প্ৰকৃত মূল হ’ল শৰীৰত পুষ্টিকৰ উপাদানৰ অভাৱ – বিশেষকৈ ভিটামিন আৰু খনিজ পদাৰ্থ।
এই লেখাটোত বিতংভাৱে জানিব পাৰিব কোনবোৰ ভিটামিন আৰু খনিজ পদাৰ্থৰ অভাৱে পাচনতন্ত্ৰ দুৰ্বল কৰি পেটৰ সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰে।
১/ ভিটামিন বি-কম্প্লেক্সৰ অভাৱ
ভিটামিন বি ১ (থাইয়ামিন), বি ২ (ৰাইবোফ্লেভিন), বি ৩ (নিয়াচিন), বি ৬, বি ৯ (ফলিক এচিড) আৰু বি ১২ – এই সকলোবোৰ মিলি আমাৰ পাচনতন্ত্ৰৰ মসৃণ কাম-কাজত সহায় কৰে।
প্ৰভাৱঃ ভোক কমি যোৱা, বদহজম, ভাগৰ আৰু দুৰ্বলতা,
বমি আৰু বমি হোৱা।
বি-কম্প্লেক্সৰ অভাৱে কিয় প্ৰভাৱ পেলায়?
বি-ভিটামিনে এনজাইমৰ কাৰ্য্যকলাপত সহায় কৰে, যাৰ ফলত খাদ্যৰ হজম আৰু শক্তিলৈ ৰূপান্তৰ সম্ভৱ হয়। বিশেষকৈ B1 আৰু B3 ৰ অভাৱত গেষ্ট্ৰিক ৰসৰ উৎপাদন হ্ৰাস পায়, যাৰ ফলত খাদ্যৰ হজম ভালদৰে নহয় আৰু পুষ্টিহীনতাত ভোগা দেখা যায়।
উৎসঃ কুকুৰাৰ মাংস, গাখীৰ, সেউজীয়া শাক-পাচলি, কল, অংকুৰিত শস্য, অটমিল, বাদাম, বিভিন্ন নিৰামিষ খাদ্য।
২/ ভিটামিন ডিৰ অভাৱ
কেৱল হাড়ৰ বাবেই নহয় পাচনতন্ত্ৰৰ স্বাস্থ্যৰ বাবেও ভিটামিন ডি অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ।
প্ৰভাৱ: প্ৰদাহ, আই বি এছ (Irritable Bowel Syndrome),
পেটৰ বিষ আৰু মলত্যাগৰ সমস্যা হ'ব পাৰে।
ভিটামিন ডিয়ে কেনেদৰে সহায় কৰে?
ই অন্ত্ৰত কেলচিয়াম আৰু ফছফৰাছৰ শোষণ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে। ইয়াৰ অভাৱত অন্ত্ৰৰ কাম-কাজত ব্যাঘাত জন্মে, যাৰ ফলত কোষ্ঠকাঠিন্য আৰু পেটত গেছ বা গধুৰ হৈ পৰে।
উৎসঃ সূৰ্য্যৰ পোহৰ, মাছ, কণী, গাখীৰ।
৩/ ভিটামিন এৰ অভাৱ
ভিটামিন এ পাচনতন্ত্ৰৰ ভিতৰৰ আৱৰণ (ম্যুকোছাল লাইনিং) সুস্থ কৰি ৰাখে।
প্ৰভাৱ: সংক্ৰমণৰ সম্ভাৱনা বৃদ্ধি পায়, ডায়েৰিয়া আৰু বদহজম, ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা দুৰ্বল হৈ পৰে।
কেনেকৈ কাম কৰে?
ভিটামিন এ অন্ত্ৰৰ কোষ মেৰামতি কৰি ভাল বেক্টেৰিয়াৰ বাবে অনুকূল পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰে।
উৎসঃ বিলাহী, মিঠা আলু, অমিতা , সেউজীয়া পাতৰ শাক-পাচলি, কণী, মাংস, গাখীৰ ইত্যাদি।
৪/ ভিটামিন চিৰ অভাৱ
এই ভিটামিনে পাচন এনজাইম সক্ৰিয় কৰি পাচনতন্ত্ৰক সুষম কৰি ৰাখে।
প্ৰভাৱ: এচিডিটি, গেছ গঠন , অন্ত্ৰৰ সংক্ৰমণ।
কেনেকৈ কাম কৰে?
ভিটামিন চি এবিধ এন্টিঅক্সিডেন্ট যিয়ে ফ্ৰী ৰেডিকেলৰ বিৰুদ্ধে যুঁজ দিয়ে আৰু পাচনতন্ত্ৰ শক্তিশালী কৰে।
উৎসঃ নেমু, কমলা, আমলখি, বিলাহী, সেউজীয়া কেঁচা জলকীয়া ।
৫/ কেলচিয়ামৰ অভাৱ
যদিও কেলচিয়াম হাড়ৰ লগত জড়িত, তথাপিও ই অন্ত্ৰ আৰু পেশীৰ বাবেও গুৰুত্বপূৰ্ণ।
প্ৰভাৱ: কোষ্ঠকাঠিন্য , মলত্যাগত অসুবিধা, লাহে লাহে মলত্যাগ কৰা ইত্যাদি সমস্যা হ'ব পাৰে।
ই কেনেকৈ সহায় কৰে?
কেলচিয়ামে পাচন এনজাইম সক্ৰিয় কৰে আৰু অন্ত্ৰৰ গতি নিয়ন্ত্ৰণ কৰে (পেৰিষ্টালচিছ)।
উৎসঃ গাখীৰ, দৈ, পনিৰ, তিল, সৰিয়হ।
৬/ মেগনেছিয়ামৰ অভাৱ
মেগনেছিয়ামৰ অভাৱে পাচন প্ৰক্ৰিয়াত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলায়।
প্ৰভাৱ: বিষ, কোষ্ঠকাঠিন্য, গেছ ইত্যাদি।
কেনেকৈ কাম কৰে?
মেগনেছিয়ামে অন্ত্ৰৰ পেশীবোৰ শিথিল কৰি মল ( সৌচ ) কোমল কৰি ৰাখে।
উৎসঃ বাদাম, মচুৰ দাইল, গোটা শস্য, সেউজীয়া পাতৰ শাক-পাচলি।
৭/ আইৰণৰ অভাৱ
আইৰণৰ অভাৱত ক্লান্তি আৰু পাচনৰ গতি দুয়োটাতে প্ৰভাৱ পৰে।
প্ৰভাৱ: পেটত গধুৰতা, ভোকৰ অভাৱ, ওকট পাকট লগা
ই কেনেকৈ সহায় কৰে?
আইৰণে অক্সিজেন যোগান ধৰে আৰু এনজাইমৰ ক্ৰিয়াত অংশ লয়। ইয়াৰ অভাৱত অন্ত্ৰবোৰ লেহেমীয়া হৈ পৰে।
উৎসঃ গুড়, কচু, দালি, ডালিম, বুটমাহ, কেঁচা কল, মধুৰিআম ইত্যাদি।
৮/ জিংকৰ অভাৱ
জিংকে শৰীৰৰ ৩০০ৰো অধিক এনজাইমৰ কাম-কাজত সহায় কৰে।
প্ৰভাৱ: ডায়েৰিয়া, পেটৰ সংবেদনশীলতা বৃদ্ধি ,পাচন এনজাইমৰ অভাৱ।
কেনেকৈ কাম কৰে?
জিংকে অন্ত্ৰ মেৰামতি কৰাত আৰু পুষ্টিকৰ পদাৰ্থ শোষণ কৰাত সহায় কৰে।
উৎসঃ ৰঙালাউৰ গুটি, কণী, শস্য, দৈ, বাদাম ইত্যাদি।
৯/ আঁহৰ অভাৱ (যদিও ভিটামিন/খনিজ নহয়)
আঁহ হৈছে মলৰ আকৃতি আৰু গতি প্ৰদান কৰা এক অপৰিহাৰ্য পুষ্টিকৰ উপাদান।
প্ৰভাৱ: কোষ্ঠকাঠিন্য ( সৌচ টান ) , অসম্পূৰ্ণ হজম শক্তি,
ফুলি উঠা ইত্যাদি।
উৎসঃ ফলমূল, শাক-পাচলি, গোটা শস্য, বীন।
পাচনতন্ত্ৰৰ সমস্যা কেৱল পেটৰ ৰোগ নহয়, ই শৰীৰত প্ৰয়োজনীয় ভিটামিন আৰু খনিজ পদাৰ্থৰ অভাৱৰ লক্ষণ হ’ব পাৰে। যেতিয়া শৰীৰে সময়মতে প্ৰয়োজনীয় সকলো পুষ্টিকৰ উপাদান নাপায় তেতিয়া পাচন প্ৰক্ৰিয়াটো দুৰ্বল হৈ পৰে। ভিটামিন বি-কম্প্লেক্স, ভিটামিন ডি, চি, এ, আইৰণ, জিংক, কেলচিয়াম আৰু মেগনেছিয়াম আদি উপাদানে আমাৰ অন্ত্ৰৰ কামক সুচাৰুৰূপে কৰাত সহায় কৰে।
ব্যায়াম কৰা, সুষম আৰু পুষ্টিকৰ খাদ্য গ্ৰহণ, ৰ’দত সময় কটোৱা, সতেজ ফল-মূল খোৱা আৰু প্ৰয়োজন হ’লে চিকিৎসকৰ পৰামৰ্শ মতে পৰিপূৰক খাদ্য গ্ৰহণ কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। যদি আপুনি দীৰ্ঘদিন ধৰি পাচনতন্ত্ৰৰ সমস্যাত ভুগি আছে, তেন্তে শৰীৰৰ ভিটামিন আৰু খনিজ পদাৰ্থ পৰীক্ষা কৰি পৰিপূৰক গ্ৰহণ কৰাটো গুৰুত্বপূৰ্ণ।
